Debate fragmentado

A propósito da posible presentación dun recurso ou demanda contra da integración do persoal das fundacions galegas como persoal estatutario e a miña vella teima de que o modelo de prestación de atención sanitaria mediante Novas formas de xestión non foi debatido seriamente e, por elo, cada quen chega ás conclusions que mais lle petan segundo os seus prexuizos.

Digo que co galo desa reflexión vou facer unha escolma das miñas chuzadas e comentarios sobre o tema co ánimo de constatar as miñas contradiccions que non son mais que a expersión do que debe ser un debate: argumentos a prol i en contra porque, como xa dixen: o gañador vai ser o modelo mais privatizador e detrás da provisión da asistencia sanitaria irá o aseguramento.

O sector público desarmase e volta a "pelexar coas mans (mellor dito cos papeis)" contra a flexible e ben engraxada maquinaria da sanidade privada, moi concentrada ela en tódalas prestacions que ofrecen 'valor engadido' deixando para a EXCLUSIVIDADE o que non é rendible.

En primeiro lugar o modelo NON é novidoso, leva 40 anos aplicandose noutras autonomías cos mesmos problemas financieiros que todolos hospitais... a "facturación" da actividade NON chega para pagar tódolos gastos xerados.Por iso me extranei do silencio dos promotores do modelo en Galicia cando a propia xunta de Fraguestein asinou (2005) o acordo para a integración do persoal das fundacions no réxime estatutario e, como consecuencia, a disolucion de tales organismos.

Agora será o momento de lle preguntar ó Sr. Feijoo (presidente do SERGAS cando se 'pariu' o invento) ¿onde quedou o marabilloso modelo que ia a asombrar ó resto do estado?.O certo é que no resto do estado se está a apostar pola xestión privada dos centros e servizos públicos tanto nas autonomías do PP como nas do PSOE

Resultame curioso que para levar a cabo unha decisión política se teña que recurrir a argumentos peregrinos ou a crear unha especie de opinión xustificadora...

A conselleira escenificou un motivo económico para o cumprimento dun punto programático do acordo que sustenta ó goberno. Esqueceu mencionar que a débeda de calquer outro centro sanitario público é igual ou superior (en €/cama) pero que quedan 'enxugadas' directamente nos presupostos da comunidade. Esqueceu tamén mencionar que o mesmo modelo se ven a desenrolar en andalucía (gobernada polo P$o€) baixo a etiqueta de "empresa pública" e co mesmo problema de desequilibrio financieiro(...)se dá a entender que SÓ as fundacions teñen débeda e que eso é falso; tamen reitero que o P$o€ non é quen de darse golpes no peito neste aspecto pois en varias autonomías que goberna (con especial relevancia en andalucía) se teñen constituido e funcionan "empresas públicas" que xestionan recursos da sanidade pública.

Claro que; dunha CONFUSIÓN DE ARGUMENTOS só pode sair unha confusión de resultados.

En priemiro lugar para a imaxe que se ofrece dos profesionais que traballan neses centros... A maioría traballan neles en exercicio do seu título profesional oficial que é idéntico ca o dos profesionais que exercemos no sistema estatutario e posiblemente leven a cabo mais funcions e teñan unha carga de traballo superior á dos centros do sistema estatutario.
Preocupame o tema da imaxe dos profesionais pois, como é ben coñecido, a relación dos doentes coas persoas que os atenden baséase na CONFIANZA e ista ven ligada a esa imaxe que se teña sobre a capacidade do profesional; polo que, todo isto e as acusacions que xa se fixeron dende o mesmo intre da apertura dos centros dificultan e diminuen a comunicación e a atención en si mesma.

Logo están as dúbidas sobre a legalidade do sistema de selección...

Bueno, no tema do emprego nas fundacions houbo varias fases atendendo á cronoloxía.
Período 1993-1996 (antes da lei mencionada por Postscriptum)
En 1993-1994 Predominaron as probas selectivas co espiritu da empresa privada e que poderíamos considerar 'innovadoras' (test psicotéctnicos, redacción de proxecto, entrevista...).
O emprego que se acadaba non era, nen moito menos, estable; contrato de 'inicio de actividade' por 6 meses renovable ( ou non -6 casos- ) ata os 3 anos; contratos laborais que podían rescindirse sen mais cun preaviso de 15 días e a correspondente indemnización.
Neste mesmo período alguns dos facultativos que prestaron servizos o fixeron en virtude a contratos mercantís o que causou bastante polémica -percurade nas hemerotecas-

En 1994 e 1995 as contratacións novas e as substitucions se fixeron ó mais puro estilo da empresa privada; se contratou directamente a persoas que estaban inscritas como demandantes de emprego no INEM e que posuian o título necesario para o desempeño das tarefas. Co mesmo tipo de contrato ou con contratos 'por obra ou servizo'. Pode que algunhas destas persoas SI teñan problemas para acada-la estatutarización dependendo de si quedou rexistrada ou non a realización de algunha proba selectiva con posterioridade para a conversión do seu contrato a contrato laboral fixo; cousa que aconteceu xa en 1996 co cumprimento dos 3 anos dos primeiros contratos e a entrada en vigor da Lei 10/1996 xustamente xerada co galo dos trocos na equipa directiva do SERGAS pola marcha de Romay e compañía cara a Madrid.

Dende 1997 foise implantado de xeito lento o emprego de listaxes baremadas para a contratación temporal e a convocatoria de probas selectivas para o acceso a contrato laboral fixo. En ningún caso os comites de empresa tiveron acceso a ises procesos (polo menos ata 1998) nen participaron nas negociacions das que sairon as normas dos mesmo e os seus baremos pois, simultaneamente; coa aparición dos centros de Cee, Ribeira e Vilagarcía a consellería procedeu a centraliza-la toma de decisions neste aspecto.

Que depararán nunha longa xeira de recursos sobre temas laborais e remunerativos.

Todo elo enrredado coa fixación que teñen os dirixentes políticos do goberno e a oposición de emprega-lo tema das esperas como arma... e as falsas espectativas que se crean na cidadanía no que á participación obxectiva na xestión dos centros se refire.

Supoño que voltarei a deixarme cousas sen dicir... son mal redactor e teño moi pouco tempo.

Zorongollo ou batiburrillo

Seica unha das misions do colexio profesional e facer de albacea ou gardian da lóxica ordenación da profesión, da súa formación académica e do seu desenrolo, fomento do progreso dos invidiuos que formamos parte dela e dos diversos campos nos que ten competencia (asitencial, difusora, conselleira, docente, investigadora e desenroladora de novas oportunidades).
Mais nestes 15 anos que levo vivindo do arte e oficio de coidar a evolución dese ordenamento foi bastante caótica i está a piques de desembocar nunha ruptura do corpo profesional.

No plano académico, ainda que outros queiran 'vende-la moto', os trocos que agora afectan á formación dos futuros profesionais e ás oportunidades de verdadeiro progreso dos titulados actuais veñen impostos pola chegada do Espacio Europeo de Educación Superior (EEES) que colle ó calcetín das titulacions universitarias, sacódeo, dalle a volta e volta a viralo... Cando nos rematamos a Diplomatura aínda aniñaba no exercicio da profesión (sobor de todo no eido da administración pública) o conflicto ATS - DUE; conflicto que só viña, na práctica, do nome pois; agás a restricción do acceso á docencia universitaria, a equivalencia profesional era absoluta de tal xeito que aínda agora moitos titulados ATS non viron a conveniencia de face-lo curso de nivelación.

A chegada do EEES significa o reto de acadar unha titulación superior (Grado= "licenciado") o que comportará novas oportunidades profesionais de desenrolo e de competencias que non están aínda ben especificadas.
As dúbidas respecto á homologación ou nivelación do actual título de diplomado cara ó novo título de grao non deberan ser tal pois, no fondo, entre ambas dúas haberá; como moito, 60 crétos ETCS correspondentes a materias de nova implantación -informatica, xestión...- e de libre configuración. Onde se me plantexan preguntas abondo é a hora de que os 17 sistemas sanitários e socio-sanitários públicos (os principais fornecedores de postos de traballo) aborden a oportunidade que eses titulados superiores (novos e/ou homologados) lle brindan na tarefa de conqueri-los obxectivos marcados mercede ás novas capacidades profesionais que lle poda conferir esa formación: A Lei de Ordenación de Profesions Sanitárias (LOPS) é clara ó sinalar que as funcions profesionais veñen marcadas polas capacidades obtidas na formación.
Así as cousas as administracions no seo do consello interterritorial xa están a preparar unha reclasificación profesional das categorías do SNS; un dos plantexamentos é crear unha 'segunda división' dentro da categoría "A" (A.1 e A.2) para mante-las diferencias retributivas a pesares de tratarse de títulos do mesmo nivel teórico.
Para mais embrollo do asunto os plano do MEC respecto ás carreiras da rama sanitaria incluen outorgar unha titulación 'intermedia' ó superaren os 120 cretos ETCS... suponse que se tratará dunha titulación que permita "convalidar" cretos entre titulacions e nada mais; especulacions.

Peor se plantexan as cousas no tema das titulacions de Postgrao, en grande medida debido á ambición e ó afán de notoriedade. Mercede a 'valeiros legais' e 'camiños tortos' xa hai tempo que alguns exiben títulos de "doutor en enfermería" accedendo a eles dende outras licenciaturas, a esto se engaden a cantidade de títulos própios de universidades españolas que, dende o campo da rama biosanitaria ou dende ramas afins do campo das humanidades, veñen expedindo "expertos", "maestros" etc. Súmadelle os titulos de universidades extranxeiras (da UE e de paises con convenio de recoñecemento mútuo de títulos) e como cúspide de todo ese embrollo e cos motivos que vos sinalei ó principio xa temos universidades españolas impartindo títulos OFICIAIS de "master e doctorado" de enfermeiría denantes de que o própio título de grao de enfermeiría se poda obter nun exemplo moi claro de "Face-la casa polo tellado".
Esto representa outra 'pelota' no tellado das administracions (sanitaria i educativa) que deben coidar de darlle un aproveitamento das capacidades de todos eses profesionais reflexandollo administrativamente...

E temos TOD@S un reto mais importánte que afrontar; o da formación d@s futur@s profesionais pois, sexa cal sexa a sua futura titulación i escalafón administrativo correspondente, o certo é que a meirande parte das capacidades técnicas e de toma de decisions se adquiren na formación práctica e que esta debe se-la primeira en toma-la altura do que será o futuro do exercicio da enfermeiría. É por elo preciso que asumamos un novo modelo formativo alonxado do adestramento técnico e resolución de problemas e que nos achegue a unha práctica reflexiva e participativa na que tanto os profesionais activos como @s alumn@s dialoguemos entre nós, con nós mesmos e coas situacions que afrontamos e as fontes de coñecemento que temos para acadar, en cada actuación, unha solución óptima e razonada.

No plano profesional atopamonos (tódalas profesions sanitarias) coa dicotomía de ter ante nós a aparente oportunidade de progreso profesional que, na realidade, nos alonxan do progreso académico dividindo ós profesionais e ás súas titulacions entre as que ofertan un avance académico ( grao e postgraos) sen un reflexo claro no eido laboral e unhas titulacions (porque son expedidas polo MEC) que ofrecen un avance no nivel laboral - administrativo mais que non se correlacionan coas titulacions académicas...Refírome, claro está ás especialidades.
Trátase de titulacions expedidas polo MEC e obtidas polo sistema de "residencia" facendo unha verdadeira declaración de intencions respecto do obxectivo das mesmas: Conquerir profesionais con capacidades moi concretas para eidos moi específicos da atención.
Porén o certo é que non cumplen a súa función por moitos motivos. Un deles o xa citado en varios post da inoperatividade das especialidades aprobadas vai 2 anos atrás, por outra banda a inexistencia de categorías -e postos- de traballo para estes profesionais (na administracion) e ainda mais alá; as condicions laborais desa formación que, malia as recentes negociacions, seguen a ser duras dabondo. Logo está o tema da verdadeira finalidade da creación e do "reparto" das especialidades; así temos que campos tan especificos en eidos tan concretos como os coidados intensivos, a dialise, o quirófano... quedan todas agrupadas nunha única especialidade MEDICO-CIRÚRXICA mentres que o eido da atención primaría semella "acorazado" tra-la especialidade de COMUNITARIA como un recurso para evitar transferencias indexesabeis de profesionais de avanzada idade cara ós centros de saude... En troques á profesión médica créaselle a especialidade de mediciña de urxencia (que xa conta con categoría profesional estatutaria en Galicia) e a enfermeiría non, ¿alguén explicará porqué algún día?.

No plano administrativo atopamos o correoso tema dos "quinquenios para todos", perdón da carreira profesional. Podo ser inxusto ó xulgar o tema agora que ainda estamos no período de implantación e nas fases de 'accesos extraordinarios' mais xa teño citas abondo sobre o tema e tanto no meu círculo próximo como nos contactos que fago cando rulo por eses lares de deus vexo que moita xente opina coma min no senso de que o actual plantexamento NON MOTIVA, NON INCENTIVA E NON PROMOCIONA.
Por riba temos o problema da equivalencia territorial que malia a estaren claramente expresada no BOE de abril segue a ser criticada polo feito de que se paguen diferentes cantidades nas distintas administracions sanitárias e, digo eu, tratase xustamente dun instrumento administrativo de incentivación que debera estar orientado á actividade e á calidade da mesma no que cada xestor pode creer mais ou menos ou esforzarse mais ou menos en facelo operativo e práctico.

Podería facer unha chea de propostas sobre como confluir esa dicotomía academico - profesinal á que semellamos estar abocados e na que se pode perde-la esencia de boa parte da enfermeiría como a entendemos pola separación entre os que temos que axudar na formación práctica e quenes impartan a académica; mais xa abonda de verbas por hoxe.

Só quero facer un chamamento ós responsabeis académicos, xestores e colexiais para que sexan cales sexan as solucions que vaian adoptando a este barullo se faga coa óptica do aproveitamento das competéncias profesionais actuais e futuras adquiribles academicamente e/ou por formación 'na fronte' de tal xeito que a enfermeiría deixe de aspirar a "papeliños" e a 'facultades' (como os superheroes) e pase a aspirar a RESPONSABILIDADES segundo esas capacidades.

As contas claras.

Ainda que cunha incidencia difícil de determinar os erros nas contaxes cirúrxicas constituen (ou deberan) un 'evento sentinela' da calidade da atención prestada no quirófano no que refire á seguridade do doente; Ata o de agora ningún método se mostrara absolutamente seguro respecto a evitaren o esquecemento de torundas ou compresas no campo cirúrxico cousa que chamaba poderosamente a atención nos tecnodesenrolados días que vivimos. Esto pode trocar gracias á idea patentada por unha enfermeira norteamericana que se decatou da presenza dos chips RFID nas etiquetas dos produtos téxtiles, identificación de mascotas e no etiquetado dos psicotropos. Esta compañeira pensou que combinando esta tecnoloxía nas torundas e compresas empregados no campo cirúrxico se podería, non só mellora-la seguridade das intervencions senon tamén acurta-los tempos cirúrxicos pois; calcúlase, se adican entre 15 e 30 minutos para as contaxes (previas, pre-peche e post-peche). Así naceu SmartSponge System co que xa se realizaron ensayos clínicos e de custo-efectividade e foi aprovado pola FDA o 7 de Maio pasado.
Actualmente ClearCounts (Compañia da Carnegie Mellon University que desenrolou a patente) está a desenrola-la aplicación desta tecnoloxía para instrumentos cirúrxicos posiblemente con outro tipo de chip.

Espera, espera...

Cando, de mozo, cheguei a España un dos ditos que mais me chamaron a atención foi: "feita a lei, feita a trampa".

Dende logo; a estas alturas o das listas de espera, os compromisos, os criterios técnicos de cando e como se inclue a un doente nunha espera... todo é moi relativo.

Foi cando escomenzamos na Fundación Hospital Verín cando vimos como a estatistica é a ciencia pola que os datos SEMPRE din o que algúen habilidoso quere que digan; xa deixei constáncia do archicoñecido e pouco solucionable, polos medios actuais, truco da "axenda non creada". Se un non está apuntado nunha axenda de consulta a súa espera NON EXISTE, só queda crear axendas cada 6 ou 9 meses ou segundo o período da promesa política en cuestión.

Mais Isto sobrepasa o permisible e, coido, podería ser incluso falta senon delicto (manipulación de documentos). O caso non é só que se presione verbalmente ós traballadores para que o fagan; é que se dan ordes escritas...


Digo eu que as persoas que nestes días estiveron a falar das "prácticas de bon goberno" deberían escomenzar por FORZAR un sistema de rexistro das esperas INDEPENDENTE; cecais levado pola oficina do 'defensor' que corresponda (o do usuario ou o do pobo)... mais moito me temo que dende fora o asunto ainda será como tentar saber o que hai nunha caixa escura. Por todo isto vexo con bastante incredulidade un novo anuncio de que se quere favorecer a participación dos cidadans na xestión das institucions sanitárias...¿Non viña iso xa recollido na Lei xeral de sanidade?, ¿u-las anteriores tentativas, incluidas as das fundacions? PAPEL MOLLADO.

A enfermería que virá

O Xoves fumos a un evento o que; en principio, se podería pensar que acudimos por compromiso ou por facer 'tourismo', mais debo dicir que o que alí escoitei e do que alí se falou causou un profundo e aínda non ben calibrado impacto na miña concepción profesional; dende recoñecer que fago ata porqué o fago e, o mais importante, sobre como o fago.

A "Jornada de enfermería:Un nuevo siglo, una nueva enfermera" Organizada polo hospital de Fuenlabrada tiña un curto mais apaixonante desenrolo do que abordarei os tres aldabonazos que mais petan na miña mente inda hoxe.

O profesor Jose Luis Medina Moya deu unha conferencia que; tanto polo título como polo apurado do seu desenrolo, podería semellar inconexa.
Nada mais lonxe da realidade; nunha especie de "abre os ollos" se tentou de que replantexemos interiormente as bases mesmas do que pensamos do traballo enfermeiro alonxándonos un pouco do pensamento reduccionista que impera tanto no eido laboral como no campo da formación (a que recibimos e a que agora impartimos). Así, cando se abordou tradicionalmente a disciplina enfermeira se fixo unha 'deconstrucción' de movementos (técnicas) de xeito inconexo entre sí e coa realidade do medio no que se aplicaba.
Quedabamos pois, @s enfermeir@s como operarios que realizabamos tarefas definidas e cronometrables que se podían valorizar e restructurar como nas cadeas de producción masiva industrial para conquerir un maior rendemento. Mais a realidade; lonxe de esto, demostra reiteradamente que a práctica profesional vai mais aló; pois debemos aplicar unha serie de habilidades e coñecementos (adquiridos na formación ou pola experiencia) que, conxugadas nas circunstancias concretas de aplicación, poden (e DEBEN) sáirse da ringleira marcada na análise: "saltandose o protocolo".
Esta realidade complexa da práctica enfermeira debe de estar presente tamén no proceso formativo non só a nivel teórico senón tamén na práctica; de tal xeito que, dende o principio, @s futur@s profesionais vexan a cantidade de interrelacions que existen entre os múltiples coñecementos que adquiren (fisioloxicos, farmacolóxicos, etc.) e como esas interaccions se modifican á luz das circunstácias concretas da persoa e o medio no que se presta a atención.

Sobre esta "prácica reflexiva" atopei un interesante documento na web que vos recomendo ler.

Logo Mª Eulalia Juvé Udina nos falou de como SI se está a tomar en serio á enfermería en cataluña; non só coa creación do consello da profesión enfermeira de cataluña (organismo de relación entre a profesión e a administración) que tomará decisions vinculantes na política sanitaria senon coa abordaxe do deseño de unha ferramenta (COM_VA:Definición y evaluación de competencias
asistenciales de la enfermera) que permita a realización dunha valoración obxectiva da práctica. Este instrumento ofrece varios puntos de interese ó meu modesto entender.
En primeiro lugar trátase dun traballo ben plantexado metodolóxicamente que percura unha ferramenta para a avaliación obxectiva da competencia enfermeira "dende dentro" pois se elaborou estudando as definicions que unha mostra (cunha distribución estudada) de 500 enfermeiras clínicas fixeron do seu traballo e do que se considera correcto dende o punto de vista da 'competencia' nas súas vertentes individual (conxunto de coñecementos, habilidades e actitudes) e grupal (ámbito da responsabilidade como profesión). Estudaronse as respostas dende a óptica do modelo de adquisición de habilidades humanas (Coñecentos teóricos, Prácticos, Metodolóxicos e Afectivos) e se xeraron 6 eixos competenciais (Coidar, Valorar-deseñar-executar-evaluar, Axudar ó autocoidado, garanti-la seguridade e o proceso asistencial, facilita-la adaptación e o afrontamento; e traballar en equipa e adaptase ós entornos cambiantes) que se poderían avaliar por separado e de xeito numérico para obter un resultado global.
Seguidamente o instrumento foi validado cun estudo que percurou a viabilidade, a validez e a fiabilidade do instrumento.
Coa súa aplicación este ano á nova carreira profesional o ICS (55 créditos dos 75 totais da faceta asistencial) achegarase un pouco ós verdadeiros obxectivos que este sistema debera ter: Valoraiza-la práctica profesional reflexiva (Compartir, buscar, reaprender).
Logo, nunha conversa informal confirmounos que o instrumento é aplicado polo própio traballador e polo seu inmediato superior, recurrindose a unha terceira evaluación si existe unha diverxencia "superior a 2 puntos" da escala o que disminue a complexidade e outros procedementos obxectivos coñecidos que precisaban a xuntanza de comisions avaliadoras.

Para terminar Paloma Salvadores Fuentes fixo un plantexamento do confuso marco que rodea á profesión enfermeira no que respecta á titulación profesional en sí e ás súas posibilidades de crecemento académico... mais todo elo o tentarei de tratar noutra entrada.

Retrucando

Na "pasada" de hoxe atopei informacions referentes ós post anteriores:

Así, respecto ó tema da especialidade de saúde mental temos que O decreto de creación da especialidade saiu no DOG do 30 de Maio e puiden ler no "diario enfermero" que só hai esta categoría (e polo tanto traballo recoñecido coa especialidade) en Euzkadi e Cantabria.

Os servizos prestados en desenvolvemento das actividades propias da especialidade de enfermaría de saúde mental con anterioridade á entrada en vigor do decreto serán valorados como prestados coa titulación de especialista ( será sempre que se tivese a dita especialidade no intre da prestación; ¿non? ) nos procesos de selección tanto fixo como temporal.

E con respecto ó tema do post de onte sobre a información sanitaria que manexamos e transmitimos ós doentes vense de aprobar no senado unha moción pola que se escomenzan a dar pasos no sentido de regula-las aparicions de profesionais sanitarios e as informacions que se brinda en tódolos medios de comunicación públicos sobre os temas relacionados coa saúde.

O perigo da saturación

Onte cando escribín sobre as novas de Chuza que veño de inclúir na barra lateral quedei un anaco cavilando que, en moitas ocasións, esas novas son referidas por persoas alleas ó mundo da sanidade ou por sanitarios con "descoñecementos" sobre como seleccionar novas de relevancia ou significantes.

E dándolle voltas á piscina dinlle mais voltas ó tema; e concluín algo que xa moitos obxervariades i é que a oferta de información no noso eido é inabarcable e que ata a mellor das fontes pode ser empregada para comunicar novas falsas (hoax) ou interesadas.

Dende logo que é un problema grave sobre todo á hora de afrontar a toma de decisións ou , ainda peor, de aconsellar na toma de decisions ós doentes e ós seus familiares. Para mostra un botón... respecto do cancro de mama só hoxe atopei esta batería de novas nas RSS que leo.

PUNTEX.ES
Los test genéticos para cáncer de mama deben ser considerados una prestación sanitaria
El cáncer de mama es el tumor más frecuente en los países desarrollados y entre un 15 y un 20% se tiene en forma de cáncer familiar, es decir, que hay varios casos en la familia. Pero de estos no son todos hereditarios, puesto que pueden existir ciertos comportamientos culturales, alimenticios, etc… que pueden dar lugar a la agregación familiar. Los especialistas señalan que son hereditarios entre un 5 y un 10% de los casos y es para conocer esto
que recomiendan la realización de los test genéticos. En la actualidad estos test se realizan en algunas comunidades autónomas y que poco a poco se irán implantando de forma generalizada, aunque se trata de pruebas complicadas y de alto nivel molecular que se deben hacer en centros de referencia, por lo que cada comunidad autónoma deberá decidir cuál es su centro de referencia y dotarlo convenientemente.

Suiza aprueba un novedoso tratamiento contra el cáncer de mama her-2 positivo avanzado
Las autoridades suizas han sido las primeras en Europa en aprobar Tyverb (lapatinib) de GlaxoSmithKline (GSK), en combinación con capecitabina para el tratamiento del cáncer de mama avanzado. Lapatinib está indicado en el tipo de tumor mamario de peor pronóstico, el que sobreexpresa el gen HER-2 que se diagnostica en una de cada cuatro mujeres con cáncer de mama en España. Se trata del primer fármaco oral que actúa sobre dos receptores (ErbB1 y ErbB2), que son responsables del crecimiento tumoral en este tipo de pacientes. Su innovador mecanismo de acción, desde el interior de la célula tumoral, permite una posibilidad nueva de tratamiento de la que carecían las mujeres que han recaído tras el tratamiento con trastuzumab o que no responden al mismo.

Cancer (vol 109, p 2397) Un estudo atopa 216 compostos que se relacionan co cancro de mama e que se atopan na auga, o aire e a comida. 10 de eles estan rexistrados pola FDA como aditivos alimentarios New cientist issue 2604 of New Scientist magazine, 19 May 2007, page 5.

Nature, DOI: 10.1038/nature0588 Catro novas mutacions xeneticas se relacionan co cancro de mama. Estas mutacions son relativamente comuns ó contrario que as dos xens BRCA1 e BRCA2 coñecidos até o de agora. New cientist issue 2606 of New Scientist magazine, 02 June 2007, page 7

¿Causa un virus o cancro de mama? Recentemente os investigadores veñen de retoma-la idea, abandoada nos 70, de que o cancro de mama pode estar relacionado cando menos nun terzo dos casos cun virus altamente sofisticado que aproveita o sistema inmunolóxico do hóspede. New cientist 30 May 2007 Dan Jones Magazine issue 2606

Así postas as novas ¿cantos usuarios/pacientes/clientes non amosarían dúbidas do que é mais correcto facer fronte a un problema deste tipo?. Un sanitario con formación axeitada percuraría as fontes orixinais e a consistencia dos estudos citados para 'polos no seu sitio' e ainda así se podería ver enganado polas perversions introducidas polo financiamento dos estudos (moitas veces pagados por industrias interesadas) ou das editoriais que os publican. Hai tempo que se fixo un 'fio' sobre como as editoriais e os autores pervertían o "factor de impacto" das publicacions e moitos dos que tentan publicar un artigo saben que deben incluir unha alta porcentaxe de citas da revista (ou revistas do grupo editorial) na que tentan publicar si queren ter éxito.

Como colofón quero deixar enlazado a reseña dun libro "Cancer activism:Gender, media and public policy" que vos indica como hai grupos de intereses (Lobbies) para todo e que isto da saude non queda fora; todo o contrario , o coidado da saúde estase a convertir nun dos principais sectores de movemento económico nos paises desenrolados e a cantidade de cartos que se move ó redor del fará que se incrementen os conflictos morais entre o que se faga o que se deba facer.

Trocos

Ben; hoxe púxenme e tirei a casa pola fiestra.

Engadín unha saliña do meebo que permite o chat en directo (e anónimo para vos) si estou conectado.

Tamén engado os titulares das Chuzadas de saude co que, seguramente, deixarei de facer entradas curtas de "Trebellos TIC e TeCh" mais gañaremos en número de novas.

Derradeiro e non menos importánte, engado un blogue ó que cheguei polo directorio de Enfersalud. É dunha compañeira de Compostela e está ben currado no aspecto de contidos; espero poder establecer mais vinculos de colaboracion con outros blogues.

O complexo dun concepto

Dándolle voltas ó tema da 'liquidación' das fundacións en Galicia e á miña teima de que non se ten feito unha análise seria das vantaxes e problemas de xestiona-la sanidade pública con criterios estritos lembrei un artigo do NY Times (What if medical care came with 90-day warranty?) no que se fala de algo que, como consumidores de produtos damos por suposto mais que como receptores de servizos non tanto...

Diredes que no noso medio este tipo de empeños non teñen lugar e poredes enriba da mesa o manido argumento de que o provedor e o pagador da 'factura' son o mesmo; erro. A sanidade privada está a medrar por riba do que medra a economía xeral e non só polo impulso que lle dá a concertación co seguro público (froito da incapacidade da sanidade pública para atende-la súa demanda= listas de espera) senón tamén de que, en consonancia coa filosofía imperante da beleza e do incremento do poder adquisitivo, cada día son mais os cidadáns que acuden á sanidade privada ben pola súa conta, ben pola conta de seguros privados ou das contraditorias mutualidades.

Por qué me chama a atención o que dí o artigo do NY Times? Porque ese tipo de garantías tan evidentes NON se aplica nin alí, reino da sanidade privada, nin aquí. ¿E que pasa si a atención sanitaria ven cunha garantía de 90 días?; pois que pode que este SI fose un bó argumento para "externalizar". Non sei si hai datos sobre elo, mais si sei que hai exemplos abondo e que, a comparación non se resiste.

Un doente que ten unha hernia, unha colecistite, un problema no menisco dun xoenllo ten DEMASIADO tempo de espera nos hospitais públicos; e o "demasiado" non o digo tanto dende o punto de vista humano (que tamén) senón que me aproximo mais ó concepto "Bismark" da sanidade pública (aquel que di que o sistema está para que a forza de laboral perda o menor tempo de traballo por mor da enfermidade). Así que o pagador público autoriza a realización da intervención nun centro privado que a fará con moita menos espera (un terzo que no SNS) e coa garantía do sistema público... ¿que acontece si algo vai mal?. Pois que a atención posterior do doente volta ó campo da sanidade pública.

Ten isto pois unha triple perversión: Por unha banda é ben coñecido e aceptado que os centros privados que participan nestes programas 'seleccionan' ós doentes que, segundo os criterios técnicos, teñen menos probabilidade de padeceren problemas "na mesa" (ASA I e II), por outra a sanidade pública vé como se incrementa (ainda mais) a complexidade dos casos a tratar nos seus centros co que a estancia media dos doentes aumenta e, polo tanto se poderá intervir a menos doentes incrementándose o tempo/cantidade da lista de espera e os recursos da sanidade pública farán de garantía dos casos que non vaian ben nos programas de 'externalización' co resultado final de mais lista de espera. E quero que se entenda ben; NON digo que nesas intervencions externalizadas existan mais complicacions ou problemas respecto a ningún referente; é mais, ben seguro que hai menos. O que afirmo é que as que hai se engaden ó emprego dos recursos públicos e que, soa extrano dende o punto de vista dun "comprador" de servizos.

Pode que a nova lei de contratación pública diga algo sobre elo; e sería bó seguir teimando nos métodos de control do gasto na xestión da sanidade pública para evitar que unha situación insostible nos achegue a problemas inéditos como os que teñen os chinos.

Indignante doble vara

O 12 de Maio foi o día da enfermería e tamén foi o día dos exames da OPE para Enfermeir@ do Servizo Galego de Saude. Poucos días antes o consello da xunta aprobara o decreto marco para a integración das fundacións sanitarias (Publicado no DOG de hoxe) como demostración do cumprimento dun compromiso político non só dos partidos de goberno senon tamén dos sindicatos da sanidade que dende hai 13 anos se viñan opondo a este tipo de xestión da sanidade pública... mais todo é segundo a cor do cristal co que se mire.
Se hai 13 anos aquelas probas psicotécnicas foran tildadas de estafa polos sindicatos e os partidos que daquela estaban na oposición eu hoxe digo en voz alta que mais estafa é facer exames de oposición para as fundacións (Barbanza e 061) na misma data que as do SERGAS e co decreto de integración xa aprobado na recámara. Foron, de feito, oposicions a persoal estatutario encubertas i escondidas con alevosía. Ninguén poderá dicir que non se sabía que as persoas que aprobasen eses procesos non pasarían a estatutarios cando se materialice o proceso de integración neses centros... e mais, ¿e si os procesos son paralizados agora por un tribunal? ¿quedaría paralizada a integración ata que se resolvesen os litixios?. Son gañas de facelo MAL. Si se inicia un proceso de reconversión como este o mais natural é paraliza-los procesos selectivos dos centros afectados ata acadar un acordo e, si se chega a él, declarar nulos os procesos e devolve-las taxas.

Eis outra de Opereta desta volta a cargo do "progresismo" en toda a súa extensión (partidos e sindicatos) que tanto protestaban contra o enchufismo das fundacions e agora as ofrecen como 'porta traseira' baixo a apariencia dun proceso selectivo pechado e alevoso.

Os avances dunha profesión

Agora que esta a debate a pregunta ¿quen atenderá a sanidade dentro de 10 anos? en todas partes escoitanse respostas de todo tipo.

Ven sendo unha constante a ampliación en cantidade da prestación de servizos básicos e a tecnolixización do servizo sanitario en xeral de tal xeito que o número de centros novos, as posibilidades das TIC e a carencia de certas clases de especialistas atopa diversas solucions segundo a óptica coa que se plantexe.

A enfermería é unha disciplina autónoma con amplas capacidades técnicas e formación teórica dabondo para afronta-la atención básica de saude con garantías mais tamén pode e debe plantexarse si nun estadío mais especializado con formación mais focalizada e controlada se lle podería asignar a realización de técnicas nas que os especialistas médicos adican moito tempo para tarefas que poden ser consideradas rutineiras.
Non é que sobren enfermeiras no estado mais hai moitos profesionais moi cualificados con formación e práctica dabondo que estan a ser "malgastados" en cometidos que non aumentan a eficiencia do sistema sanitario en xeral cando se lles poderían asignar outras tarefas que liberasen recursos (horas de especialista) para que fagan o que realmente se lles preparou para facer i empreguen o seu caudal de coñecementos e capacidades dun mellor xeito para a sanidade pública.
¿E que pasa si algo vai mal? A tódolos profesionais lles pode pasar que non se poda realizar unha técnica; toda prestación pode ter un efecto adverso ou colateral e, de feito os hai e as súas consecuencias clínicas teñen que ser tratadas moitas veces en outros centros ou por outros profesionais e as súas consecuencias legais son afrontadas polo sistema de garantías de seguros e, si é o caso, polo sistema disciplinario correspondente. Non é que non pase nada mais; dende logo non pasará nada que non esté pasando XA.

A apertura dos novos centros precisos polo aumento da poboación, o incremento no nivel de demanda en xeral e o incremento na "calidade" desa demanda ó traveso da esixencia de mais especialización e mais emprego da tecnoloxía podería levar ó colapso financieiro e profesional do sistema e semella que as solucions de inxeniería financieira como o PFI non está a resultar tan boa como semellaba.

Report criticises PFI refinancements
15 May 2007
NHS Trusts are being ripped off by the private sector over debt refinancing initiatives implemented by the government to help solve the NHS debt crisis.
Private Finance Initiative (PFI) refinancements, where hospitals renegotiate existing deals to finance new builds, were supposed to generate a return of £175- £200 million for the public sector. But as of December 2006, the government had secured the right to a profit of only 93 million.
Edward Leigh MP, Chairman of the Committee of Public Accounts said: ‘Local public sector officials taking forward PFI projects such as hospitals or schools are often painfully lacking in commercial experience.
‘Staff negotiating the fine print of refinancing clauses in contracts, where the risks to the public sector can be high, must be trained so that they are not outwitted by their commercially sophisticated private sector counterparts.
Private companies can make huge profits by selling on shares in PFI projects but are under no obligation to share these profits with the government.
‘The Treasury must keep the working of the PFI equity market under close scrutiny to make sure the public interest is not being compromised,’ added Mr Leigh.

Evidentemente os trocos van ser lentos; tanto como a implantación das especialidades e os diplomas de capacitación de área. Tanto como a posta de longo da reforma universitaria; cando porfin @s enfermeir@s que rematen os seus estudos teñan unha titulación universitaria de 1º nivel e podamos acceder ó resto da formación universitaria sen "falsos escalons" ou nomenclaturas ambiguas e cando os que non tivemos esas oportunidades podamos acceder a homologa-los nosos títulos e a conquerir un verdadeiro recoñecemento polos nosos méritos e non simplemente polos anos que levemos recibindo unha nómina.

Un botón: a especialidade de saude mental leva uns 10 anos creada; pois a categoría profesional de "enfermeiro especialista en saude mental" ainda ven de ser creada agora (polo menos no SERGAS), ainda se teñen que crea-las prazas, proveelas interinamente, convoca-la correspondente OEP e realizarse o proceso selectivo correspondente antes de que se poda dicir que hai especialistas enfermeiros en saude mental exercendo 'de dereito' como tales.

Edición: 3 de Xuño:

O decreto de creación da especialidade saiu no DOG do 30 de Maio e puiden ler no "diario enfermero" que só hai esta categoría (e polo tanto traballo recoñecido coa especialidade) en Euzkadi e Cantabria.
Os servizos prestados en desenvolvemento das actividades propias da especialidade de enfermaría de saúde mental con anterioridade á entrada en vigor do decreto serán valorados como prestados coa titulación de especialista ( será sempre que se tivese a dita especialidade no intre da prestación; ¿non? ) nos procesos de selección tanto fixo como temporal.

Sangue de Plástico para feridos de verdade

A universidade de Sheffield amosará a partires do 22 de Maio no museo da ciencia de Londres unha mostra dun producto elaborado a partires de plástico mais co engadido dunha molecula de ferro que lle confire a propiedade de facer de transportador de osixeno.

Trátase ainda dun desenrolo incompleto mais que amosa vantaxes pois e doado de transportar ó presentarse en forma de pasta que se a de disolver en auga para a súa infusión. É estable a temperatura ambiente e se pode almacernar durante mais tempo que o sangue normal nun refrixerador.

Os primeiros resultados foran publicados hai un ano mais ata o de agora a nova non saiu ós medios, dende logo este adianto melloraría moito a atención en emerxencias sobre todo no caso de catástrofes con múltiples victimas i/ou en zoas de dificil acceso.

Formación, deformación, transformación

Pois mira tí por donde a vinganza doce SI semella existir e ler nos boletins oficiais SI ten premio.

Estiven uns días comprobando que todo malo que se fala da administración pode virar segundo a cor do cristal co que se mire.

Aproveitando unha percura no Bocyl froito dunha dúbida malévola tras un fracaso politico atopei a ocasión para solicitar un curso interesante sobre estadística aplicada á información sanitaria; ata ahí todo normal, o motivante do curso xa non é que cho dea a administración e que che permitan facelo a conta da xornada laboral, o apaixoante é que, en coherencia coa extensión da comunidade i en contraposición co suposto 'pensamento centrípeto' dos seus gobernantes, os cursos da Junta de Castilla y León (e tamén os exames de oposición) están descentralizados en diversos emprazamentos do amplísimo patrimonio da comunidade e se ofrecen en "réxime de internado". Como resultado; pasei 4 días en Peñaranda de Duero realizando o curso e compartindo con moita xente de moi diversos orixes e funcions dentro da sanidade da comunidade.

Podo dicir que veño bastante motivado xa que, agás estar apartado da familia, o ambiente foi mais que beneficioso e os aspectos formais do curso e os lúdico-culturais estiveron á mesma altura.

Mais como conservo o 'espiritu guerreiro' quérolle dar un pequeno pao ó lumbrera de Farmaindustria que se lle ocurre ofertar 300 millons en investigación de fármacos para enfermidades raras en troque de que o goberno suscriba os acordos que extenderían as patentes da totalidade dos medicamentos ó mesmo tempo que en europa. O que esqueceu este bala foi retirar do artigo que esa diferencia de tratamentos das patentes representa para eles un ingreso de 1600 millons nos anos nos que ofertan o programa de investimentos. Ou mais claro: -Hola pasaba por aquí y se me ha ocurrido que podrían ustedes firmar un documento para que nos paguen 1300 millones de euros en los próximos 5 años de los impuestos de TODOS...
Agora que non atopen outro lumbreira no ministerio que lles asine semellante engano.

A cascada das leis , a lei da integración e a diferencia .

O goberno de "!!!ESPAÑA¡¡¡" ven de aproba lo estatuto básico do empregado público que vai a obrigar á modificación do recente estatuto xurídico do persoal do Sacyl.

Vaia leria de leis; logo vai sair tamén unha normativa europea que regulará o tempo laboral de tal xeito que as guardias ficarán como horas extra mais caras e volta a escomenzar... si así non hai quen dirixa¡¡¡ (ni quen se deixe dirixir).

Por outra banda onte "Torito" anunciou a aprobación da lei de integración das fundacions sanitarias de Galicia á que só lle falla a publicación no DOGa, logo virán as convocatorias por centros etc. etc. mais o paso 'politico' semella dado.
¿Nada o goberno galego contracorrente? Segundo está o panorama SI porque a 'externalización' da asistencia sanitaria non ten feito mais que escomenzar en outros servizos de saude; ainda que en Asturias puiden ver que a integración do hospital de Arriondas tamén está no taboleiro político semellaba algo puramente propagandístico.

Para rematar... Facendo unha percura 'por encargo' no BOR (LaRioja) puiden comprobar que alí se fixo unha convocatoria pública para a elección de destino dos exedentes voluntarios da SantaOpe que solicitaron o reingreso provisional... unha convocatoria con baremo e prazos; con seguridade xurídica para os involucrados e para o resto de interinos.
Tamén vin a convocatoria da solicitude de acceso para a carreira profesional que non só implica ó grao I senon que tamén ó II e ó III; iso si que sería interesante (e honeroso). Aqui semella que van xogar a agardar canta xente se xubila, pasa a longa enfermidade ou se farta...

O grande reto da tecnoloxía

Con tanto ruxe ruxe e tanta treboada tiña eu abandoado esta interesante fronte.

Non cabe a menor dúbida que un dos eixos do desenrolo futuro da sanidade estará no eido tecnolóxico, non en van, as administracions e subaministracions (hai queda eso) se preocuparon xa hai tempo de dotarse de instrumentos de avaliación das tecnoloxías sanitarias para facer fronte ó bombardeo das casas comerciais (fabricantes, empresas de servizos, distribuidores etc.) que se 'colan' pola porta traseira e lle poñen na mesa do restaurante (uy; perdón, quero dicir nos hospitais) os trebellos mais lustrosos e caros ós tomadores de decisions para que os 'proben' cun prezo ben sinxelo; a merca do consumible a prezos desorbitados. Actualmente a estas institucions autonómicas de evaliación das tecnoloxías sanitarias e ás súas asociacions estatais, europeas e mundiais se lles engade o estudo ou 'metaanálise' da información relevante sobre a práctica clínica para dotarse dun corpus de información sobre EVIDENCIA CIENTIFICA que avalíe as actuacions e as tecnoloxías.

Dende o mundo da tecnoloxía vese o eido sanitario como un dos grandes eixos de desenrolo e aplicación de coñecementos en especial porque moitos consideran que o persoal sanitario adica moito tempo a faceren monitorización e interpretación de datos cousa que, coidan os tecnologos, pode facer mellor un trebello ou un programa... Por elo, a monitorización do doente é un dos campos estrela; unha monitorización que vai mais aló da mostra de resultados de técnicas non invasivas convencionais e se adentra na interrelación de datos de monitorización con datos de laboratorio e de diagnose por imaxe cun alto grao de personalización que permita a programación de alertas moi específicas.

A tecnoloxía tamén vai trocar radicalmente o mundo da diagnose por imaxe; a adaptación do principio da "compresion sensible" (traduccion chapuceira de 'Compressive sensing' ) un principio do procesado de datos xa empregado na compresión de imaxes que agora se pensa empregar para obter mais información de dispositivos de captación de imaxe de novo deseño que deixen de emular ás camaras tradicionais e que ofrezan maiores prestacions permitindo o procesado directo dos datos para ;por exemplo, obter imaxes tridimensionais.

Cada desenrolo dunha tecnica básica traerá unha chea de trebellos baseados en aplicacións prácticas da mesma. Por facer unha derradeira chamada; ¿lembrade-lo visor de veas?
pois baseado no mesmo principio da diferente abosorción da lonxitude de onda infrabermella polo sangue esta a ser probado na India un pequeno aparello manual que pode detectar hematomas intracraneias en formación. O trebello pode ter unha aplicación moi eficiente no campo da emerxencia sanitaria ou incluso no triaxe e monitorización de doentes con sintomatoloxía, con antecedentes, traumatismos cranais ou factores de risco.