Google+
Amosando publicacións coa etiqueta Motivame. Amosar todas as publicacións
Amosando publicacións coa etiqueta Motivame. Amosar todas as publicacións

Recibir feed-back es importante.

A la mayoría de nosotr@s no nos importa colaborar en los estudios y encuestas que se realizan para la mejora de nuestro trabajo; más aún si se nos habla en términos de tener en cuenta nuestra opinión. Hace cosa de 1 año nos pasaron una encuesta de un estudio sobre la percepción de la cultura de seguridad del paciente en nuestro medio para un estudio nacional coordinado desde la universidad de Murcia.

Pues bien, el MSC acaba de publicar dicho estudio (.PDF 1,8 Mb) que se puede resumir burdamente en:

Las fortalezas encontradas están descritas en la tabla 58 (págs.91 y 92), en general y según tamaño del hospital.
Lo más destacable es la percepción positiva del trabajo en equipo dentro de los Servicios en todos los hospitales, pero más aún en los pequeños, en los cuales, se identifican como fortalezas dos de los cuatro ítems que componen esta dimensión, además de otro ítem en relación a la actitud positiva de la dirección/supervisión de la Unidad o Servicio.

Hay otro aspecto muy destacable, sobre todo por la relevancia que puede tener para incentivar la
notificación y análisis de los errores. Este es la actitud positiva ante el ítem "Cuando se detecta algún fallo en la atención al paciente se llevan a cabo las medidas apropiadas para evitar que ocurra de nuevo", presente como fortaleza en todos los hospitales.

Las principales oportunidades de mejora afectan en general a cinco de las doce dimensiones que se miden con el cuestionario.
Cuatro de ellas son comunes a todo tipo de hospital y están relacionadas con diversos aspectos de la dotación de personal y con el ritmo de trabajo, que se
percibe que puede afectar a la seguridad del paciente. Todas ellas están descritas en la tabla 59 (págs. 93-95).

P.15. Nunca se aumenta el ritmo de trabajo si eso implica sacrificar la seguridad del paciente. (Amplio desacuerdo).
P.2. Hay suficiente personal para afrontar la carga de trabajo.(Amplio desacuerdo).
P.5. A veces, no se puede proporcionar la mejor atención al paciente porque la jornada laboral es agotadora.(Amplio acuerdo).
P.14. Trabajamos bajo presión para realizar demasiadas cosas demasiado deprisa.(Amplio acuerdo).
P.31. La gerencia / dirección del hospital sólo parece interesarse por la seguridad del paciente cuando ya ha ocurrido algún suceso adverso en un paciente.(Amplio acuerdo).
P.24. Las diferentes unidades del hospital no se coordinan bien entre ellas.(Amplio acuerdo).

En los hospitales grandes y de tamaño mediano aparece también claramente como problemática para la seguridad del paciente la coordinación entre las diversas Unidades o Servicios y, también en el ítem apoyo de la gerencia en la seguridad del paciente.
En ambos grupos de hospitales es mayoritaria la opinión de que "La gerencia del hospital sólo parece interesarse por la seguridad del paciente cuando ya ha ocurrido algún suceso adverso en un paciente".

Propuestas de intervención y seguimiento
A la vista de las fortalezas y debilidades identificadas, las principales estrategias para mejorar el clima de seguridad en nuestros hospitales serían las siguientes:

1. Fomentar la notificación interna y discusión de los errores que puedan ocurrir. La clara actitud positiva para aprender de ellos es una fortaleza que debe ser aprovechada. (Sistemas de notificación de incidentes, Analisis causa-raiz)
2. Tratar los temas de seguridad del paciente como un problema de equipo, no individual. La buena percepción de la importancia de la interrelación interna en las diversas Unidades o Servicios debe ser asimismo aprovechada.(Cultura no punitiva)
3. Prestar atención prioritaria a la racionalidad de la dotación y organización del personal y los ritmos de trabajo a que se puedan ver sometidos. Ya que en este ámbito, es donde se percibe la existencia de debilidades u oportunidades de mejora.
4. Fomentar la responsabilidad compartida y la coordinación entre Unidades y Servicios.

Particularmente en hospitales de tamaño grande y mediano se percibe la necesidad de mejorar la coordinación entre unidades y servicios y debería por tanto desarrollarse una estrategia tendente a hacer extensiva la sensación de trabajo en equipo entre todas las unidades.

La medición del clima de seguridad, en toda su extensión u ocasionalmente circunscrito a las dimensiones que resultan problemáticas, debería realizarse al menos anualmente, particularmente en los Centros, Áreas o Comunidades Autónomas en los que se hayan puesto en marcha actividades concretas para intentar mejorarlo, atendiendo a las prioridades que ha indicado la medición basal.

Fuente:"Análisis de la cultura sobre seguridad del paciente en el ámbito hospitalario del Sistema Nacional de Salud español. Madrid: Ministerio de Sanidad y Consumo; 2008."

10 anos de... Bierzo

Aínda que foi onte o día como xa había algo mais importante que sinalar e tiña a entrada escrita vai tempo deixo esta para o 16.

Van 10 anos que o BOE publicou a que sería a derradeira tanda de nomeamentos dunha oposición "normal" e que significou para os catro de casa unha viraxe cara ó descoñecido...

¿Variou tanto a miña situación laboral?; Si, supoño que agora non son tan consciente como cando cheguei porque daquela todo era un entramado de asuntos importantes a resolver e encaixar. Monetariamente perdín algo mais polo turno de mañans que polo troco de administración, no canto das condicions pois variou dabondo... deixei de estar teoricamente ó albur da simpatía que lle despertase ós meus inmediatos superiores.

Non me considerei nin daquela nin agora mellor que as persoas que con mais ou menos experiencia traballaban canda min con contratos eventuais/vacantes, para mín tratouse só dunha cuestión administrativa, eu non decidín como se dan os contratos indefinidos (ó final un nomeamento é iso) é mais, eu preconizo que a administración un sistema permanente ben ponderado de contratación temporal e cobertura de vacantes e nomeamentos por baremo (tempo traballado + méritos de I+Do+For) sería mais barato i efectivo. Constituiría un primeiro escalón na carreira profesional...

Levo aprendido algunhas cousas e coido que teño oportunidade de aprender moitas mais malía ós intres de desalento e os cabezazos contra os muros; a enfermería ten un amplo papel no medio cirúrxico no desenrolo das súas competencias e dos seus propios procesos para atender ós doentes como no aspecto técnico e de relación cos outros profesionais que alí traballan. Nelo estou e nelo sigo.

Oportunidade estragada

Hoxe mentras escribo estas verbas debera estar aproveitando unha ocasión de me formar e, sobor de todo, de preguntar moitas dúbidas prácticas que teño no eido da evaluación económica de tecnoloxias sanitarias mais desta volta non foi como o ano pasado que aproveitei para face-lo curso de estadistica (porque teño a teima de ler no Bocyl) e 'outras' cousas...

O certo é que, como ben dí a miña compañeira, non se pode estar en todas partes e hoxe era imposible... Quixen aproveitar para que se dera paso a outra xente mais non foi posible e o lamento.

O tema da evaluación económica non debera ser tido como tan tabú polo "persoal de trincheira" mais o é e case sempre en dúas versions (seguro que existen estudos tamén sobre isto); eu observo, por unha banda, o extraordinario recelo que as verbas 'custes' producen n@s compañeir@s e no persoal en xeral; sempre se fai alusión ó conflicto entre o interés particular dun doente en concreto e o interés en xeral de tódolos doentes o que debera limitar a unha 'xusta medida' os esforzos e recursos que se empregan en cada caso... unha senda perigosa que leva a múltiples confrontamentos eticos. Logo está a "frase escudo": "Si, mira lo que gasto en X mientras estos/aquellos/los de más allá despilfarran en Y".

Agora en "román paladino" das notas que tomei mentras leia a documentación...

Pero, justamente, ese es el quid de la cuestión. Yo creo que la gente se hace una composición de lugar en la que piensa que los gestores ordenan Eficiencia, efectividad y eficacia en ese orden y ellos justo al contrario. Esto provoca que la palabra 'coste' y las evaluaciones de los mismos sean una ventana oscura.

Tener en cuenta sólo la eficacia y no la efectividad de las opciones que podemos tomar es confundir “Libertad clínica” con “Ceguera clínica”; la eficiencia se 'añade' gracias a los EEIS que comparan unas opciones con otras...pero es dificil hacer esto bien y hacerlo mal no sirve de nada. Un análisis económico ‘serio’ es complejo y no puede ofrecer resultados simplificados referidos a un único paciente hipotético sino que debe ofrecer una relación entre cada grupo de pacientes que se puede favorecer de cada opción ofrecida y el coste de la mejora obtenida para cada grupo con cada opción.

Microsistemas clínicos

A "división" de recursos da Joint Comision e o Dartmouth Institute for Health Policy and Clinical Practice organizan unha conferencia sobre microsistemas clínicos titulada: "Calidade e seguridade na educación da enfermeiría: una aproximación ós microsistemas clínicos". ¿que ten de interesante esta conferencia de Ilinois?...

Os microsistemas son o 'derradeiro berrido' no mundo da xestión da calidade e sirven de ferramenta de enlace entre os grandes sistemas/métodos da calidade e a mellora dos procesos.

Un microsistema en sanidade definese como un pequeno grupo de persoas que traballan xuntas para proporcionar atención a subpoboacions discretas con obxectivos clínicos i económicos, procesos enlazados, un medio común de información compartida e que produce uns mellores resultados. Evolucionan no tempo e soen estar integrados en organizacions maiores. Como calquer sistema complexo e adaptativo debe: Face-lo traballo, Coñece-las necesidades e manterse como unha unidade clínica.

Nos microsistemas:

Prestase a atención
Faise calidade, seguridade, fiabilidade, eficiencia e innovación
Conquirese a satisfaccion do doente e a motivación da equipa

A calidade da atención nun hospital non pode ser mellor que a calidade dos pequenos sistemas que traballan xuntos na atención; os microsistemas son os bloques constructivos que forman os hospitais.

Os traballadores da sanidade temos 2 traballos:
O primeiro; presta-la atención.
O segundo mellorala.

Atopar tempo para mellora-la atención pode ser dificil, mais o único xeito de mellora-la seguridade, a eficiencia, a flexibilidade e mante-la calidade é combina-la análise a medida e o redeseño en patrons regulares e no facer diario dos profesionais. Sen o traballo de mellora intelixente e dedicado de todos a calidade, a eficiencia e o orgullo polo traballo non terán base.

Son os micorsistemas o lugar no que se atopan os doentes, as suas familias e as equipas de atención e incluen ó persoal de apoio, os procesos, a tecnoloxía e os patrons de información, conducta e resultados centrados sempre no doente.

Carrera, motivación y justicia

En una reciente edición del boletín informativo del colegio provincial de enfermería se publica un comunicado del consejo autonómico en el que se realiza un alegato acerca del acceso por convocatoria extraordinaria al grado III de la carrera profesional para los trabajadores del sistema público de salud de modo que este sea “asequible”.

El análisis que del acuerdo de carrera profesional que se realiza en la editorial del gabinete de comunicación del consejo es escaso. Olvida en primer término que el dicho acuerdo espació la concesión mediante el procedimiento extraordinario de los grados I, II y III indicando para cada uno la fecha de efectos económicos y con la salvedad de prever el acceso extraordinario para las personas implicadas en la oposición extraordinaria de consolidación de empleo, pero únicamente para las que provenían de la fase de oposición dejando fuera a las personas que participaron únicamente en la fase de provisión por tener plaza anteriormente en otro servicio de salud y que tuvieron que esperar todos esos años a que se resolviese la enrevesada fase de oposición; produciendose situaciones de personas que en la "fecha de corte" (05/01/2007) ni eran fijas ni trabajaban en castilla y león a las que SI se les va a reconocer dicho grado lo que es cuando menos son curioso y cuya justicia tendrá que determinar un juez dado que hasta el colegio lo obvia.

En segundo lugar olvida también que aunque la homologación de la carrera profesional es automática entre las carreras de las diferentes comunidades (BOE 27 de Febrero de 2007) lo cierto es que se tarda un año en concederla; eso sí, con efectos económicos desde la fecha de solicitud. La incertidumbre en estos casos no es tener o no los créditos suficientes sino que los papeles enviados sean los que se requieren en Valladolid: una carta individual de reconocimiento de grado que, por cierto, el SACYL NO ENTREGA a sus profesionales y que puede (seguro que ya es así) dar problemas a la hora de reclamar la homologación de la carrera profesional en otras comunidades.

Pero estos son pequeños olvidos que se podrían explicar por la escasa cantidad de personas afectadas por estos asuntos. Para mí lo más grave es hablar de que la carrera resulta “injusta” para los profesionales de castilla y león y pedir al mismo tiempo un acceso “asequible” a un grado que contempla entre sus criterios ordinarios unos créditos de “gestión clínica” que son inasequibles para una gran parte del grupo que se quiere motivar. Y si de motivación hablamos, deberíamos hablar de que clase de motivación puede ofrecer una cantidad económica que se adquiere de modo “asequible” y que se mantiene de por vida sin ningún tipo de exigencia mínima.

La renegociación del acuerdo está en marcha y será necesario redefinir las cantidades y los requisitos y los mecanismos de su certificación así como los procedimientos de garantía para los casos de discrepancia y establecer un mecanismo de reconocimiento individualizado tal y como marca la LOPS; pero no se puede intentar llamar sistema de incentivación/motivación a lo que es una tabla rasa en la que únicamente cuentan los años de cotización (ni siquiera de desempeño).

Existen múltiples posibilidades dentro del esquema marcado por la ley, las reiteradas llamadas de la organización colegial a un sistema igualitario de carrera en todo el estado chocan con la autonomía de gestión de los servicios de salud que actualmente gozan ya de herramientas de financiación tambien gestionables que permiten mayor responsabilidad de los gestores a la hora de planificar el coste de las decisiones que toman y es ahí donde deberíamos incidir todos los ciudadanos; una comunidad autónoma no puede crear un sistema de carrera con los montantes más elevados de españa para cada grado, ofrecerla completa (los 4 grados) desde el primer día a todos los profesionales con el único requisito de la antiguedad, insinuarsela al personal interino y acto seguido reclamar mayor financiación... ni tampoco puede caer en mezquindades como establecer una "fecha de corte" anterior en un año (o dos) a la fecha de convocatoria, pero realizar los pagos desde la misma fecha de convocatoria o realizar trucos linguisticos para dejar a 30 ó 40 profesionales fuera de la homologación de la carrera cuando sus propios profesionales no cumplirian ese criterio si se trasladaran ó tratar de forma distinta a las personas provenientes del mismo proceso de incorporación creando situaciones "kafquianas".

Ya que la organización colegial quiere debatir públicamente sobre el sistema de carrera profesional en el sistema de salud público debe definir su posición y dejar claro si lo que defiende es un simple sistema de "quinquenios" o un verdadero sistema de motivación que fomente la formación continuada, la investigación, la innovación basada en la evidencia y, en fin, el progreso de la ciencia enfermera.

Más sobre el factor de impacto

Como quiera que el tema del factor de impacto me apasiona y como viene a cuento por lo de la carrera profesional he traducido la editorial citada en la anterior entrada sobre el tema.

Muéstrame los datos

Traducción de la editorial "show me the data" de Mike Rossner, Heather Van Epps, and Emma Hill en The Journal of Cell Biology, Vol. 179, No. 6, December 17, 2007 1091–1092 DOI: 10.1083

Enlace: http://www.jcb.org/cgi/doi/10.1083/jcb.200711140

La integridad de los datos y la transparencia de su adquisición son vitales para la ciencia. Los datos del factor de impacto que son compilados y vendidos por Thomson scientific (formalmente el Instituto para la información científica ISI) tienen una gran influencia en la comunidad científica, afectando a la decisión de donde publicar, a quien promocionar o contratar[1], el éxito en la concesión de becas[2] e incluso en los complementos salariales[3]. Los miembros de la comunidad aun parecen tener poca comprensión sobre como se determina el factor de impacto y, que sepamos, nadie ha auditado de modo independiente los datos que lo sustentan para validar su fiabilidad.

Cálculos y negociaciones

El factor de impacto de una revista en un año particular se determina como una medición del promedio del número de veces que un artículo publicado en los dos años precedentes fue citado durante el año en cuestión. Por ejemplo, el factor de impacto de 2006 es la media del número de veces que un artículo publicado en 2004 o 2005 fue citado en 2006. Hay, sin embargo, algunas peculiaridades sobre los cálculos del factor de impacto que han sido destacados por otros (por ejemplo [1],[4],[5]) que pensamos que vale la pena reiterar aquí:

1. El numerador del factor de impacto contiene cualquier citación detectable del contenido de una revista en los dos años previos, sin tener en cuenta el tipo de artículo[6]. Por ejemplo, el numerador del factor de impacto de 2006 contiene todas las citaciones de todo el contenido publicado en 2004 y 2005. El denominador del factor de impactos, sin embargo, contiene solamente aquellos artículos indicados por Thomson Scientific como artículos de investigación primaria ó artículos de revisión. Revistas "front matter", como Nature "Noticias y opiniones" (News and Views) no cuentan4. Así el cálculo del factor de impacto contiene valores de citación en el numerador que no se corresponden con los del denominador.

2. Los artículos son designados como primarios, revisiones o "front matter" a mano por los empleados de Thomson Scientific que examinan las revistas6 usando diversos criterios bibliográficos como las palabras clave y el número de referencias[7].

3. Algunas editoriales negocian con Thomson Scientific para cambiar esta designación a su favor5. Las especificaciones de estas negociaciones no están disponibles para el público, pero uno no se puede creer qué maravilla ha ocurrido cuando una revista experimenta un incremento súbito en el factor de impacto. Por ejemplo, Current Biology tenía un factor de impacto de 7.00 en 2002 y 11.91 en 2003. El denominador de alguna manera cayó desde 1032 en 2002 a 634 en 2003, incluso aunque el número total de artículos publicados en la revista se incrementó (ver la web del ISI http://portal.isiknowledge.com/ es necesario suscribirse).

4. Las citas a artículos retirados cuentan en el cálculo del factor de impacto[8] Como un egregio ejemplo los artículos sobre las células madre de Woo Suk Hwang en Science de 2004 a 2005, ambos retirados a posteriori (el 20 noviembre de 2007). No queremos citarlo aquí nuevamente para prevenir la creación de aún más citas a ese trabajo.

5. Debido a que el cálculo del factor de impacto es una media, puede estar gravemente atravesado por un artículo "exitoso". Por ejemplo el artículo inicial sobre el genoma humano en Nature[9] ha sido citado un total de 5904 veces (hasta el 20 de noviembre de 2007). En un auto análisis de su factor de impacto de 2005, Nature se percató de que el 89% de sus citas provenían sólo del 25% de los artículos publicados4.

Cuando le preguntamos a Thomson Scientific si habían pensado en proporcionar un cálculo de mediana a mayores de la media que ya publican, respondieron, "es una sugerencia interesante… La mediana… suele ser más baja que la media. Existen otras medidas estadísticas para describir la naturaleza de la distribución de frecuencias de la citación, pero la mediana no es probablemente la opción correcta". Quizás, pero proporcionar a la comunidad otra medida que la media no puede hacer daño, ya que esta, según lo admite Thomson Scientific, refleja débilmente el promedio de citas de muchos artículos.

6. Hay maneras de jugar el juego del factor de impacto bien conocidos por todos los editores de publicaciones, pero que sólo alguno juegan. Por ejemplo, los artículos de revisión generan normalmente muchas citas, como las del genoma u otros artículos de muchos datos (véanse los ejemplos superiores). Cuando se le preguntó si se ha planteado proporcionar un cálculo sólo de artículos de investigación primaria, Thomson Scientific no respondió.

Integridad

Como editores de revistas la integridad de los datos significa que los datos presentados al público reflejan fielmente los que fue observado. Para ayudarnos a asegurar esto, The Rockefeller

University Press instituyó una norma de examinado de imágenes de datos en los manuscritos aceptados como prueba de manipulación. Hacemos esta imagen de datos si sólo publicamos un tipo de datos, pero es un tipo del que podemos examinar su integridad fácilmente. Si se plantea una pregunta sobre los datos de una figura, les pedimos a los autores que nos envíen los datos originales para su examen por los editores. Consideramos que es nuestra obligación proteger los registros publicados de esta manera.

Thomson Scientific hace sus datos de una revista en concreto disponibles para su compra. Con el objeto de diseccionar los datos para determinar qué temas han sido los más citados y cuales no, decidimos comprar los datos de nuestras tres publicaciones (The Journal of Experimental Medicine, The Journal of Cell Biology, y The Journal of General Physiology) y de alguno de nuestros competidores directos. Nuestra intención no era cuestionar la integridad de los datos.

Cuando examinamos los datos en la base de datos de Thomson Scientific dos cosas quedaron rápidamente en evidencia: Primero, había numerosas incorrecciones en la designación del tipo de artículos. Muchos artículos que consideramos "front matter" fueron incluidos en el denominador. Esto ocurrió para todas las revistas que examinamos. Segundo los números no coincidían. El número total de citas para cada revista fue sustancialmente inferior que el número publicado en la revista de informes de citación JRC de Thomson Scientific (web http://portal.isiknowledge.com requiere suscripción). La diferencia en el número de citaciones fue alta, hasta un 19% para una revista dada y el ranking de factor de impacto fue afectado cuando el cálculo se realizó usando los datos adquiridos (datos que no mostramos debido a restricciones en el acuerdo de licencia con Thomson Scientific)

¿Minería o tu base de datos?

Cuando preguntamos sobre la discrepancia, Thomson Scientific explicó que ellos tienen dos bases de datos separadas –una para su "grupo de investigación" y usa que se usa para el factor de impacto publicado (la del JCR). Hemos debido vender la base de datos del "grupo de investigación" que tiene menos citas porque los datos se extraen da registros erroneos. El personal del JCR marca citas a los títulos de las revistas mientras que el grupo del servicio de investigación marca citas a artículos individuales", explica un representante de Thomson Scientific. "Porque algunas referencias citadas tienen un error en el volumen o la página, nombre del autor principal y otros datos estos son pasados por alto por el grupo del servicio de investigación".

Cuando preguntamos por la base de datos utilizada para calcular los factores de impacto publicados (por ejemplo incluyendo los registros erróneos), Thomson Scientific nos envió una segunda base de datos. Pero estos datos seguían sin coincidir con los datos de factor de impacto publicados. Esta base de datos parecía haber sido montada de modo "ad hoc" para crear un facsímile de los datos publicados que pudiera apaciguarnos. No lo hizo.

Datos opacos

Estaba claro que Thomson Scientific no quería o (por razones inexplicables) no podía vendernos los datos usados para calcular los factores de impacto publicados. Si un autor no puede producir datos originales para verificar un gráfico en uno de nuestros artículos, revocamos la aceptación del mismo. Esperamos que este relato convenza a algunos científicos y organizaciones provisoras de fondos a retirar su aceptación del factor de impacto como una representación precisa de la calidad –impacto- de un artículo publicado en una revista concreta.

Justamente como científicos no podemos aceptar los hallazgos en un artículo científico sin ver los datos primarios, como no deben confiar en el factor de impacto de Thomson Scientific, basado en datos ocultos. Como los datos de publicación y citación están disponibles para el público mediante servicios como PubMed Central y Google Scholar®, esperamos que la gente desarrolle sus propias métricas para evaluar la calidad científica mejor que depender de un mal definido y manifiestamente acientífico número.

Correspondencia a Mike Rossner:

rossner@rockefeller.edu


[1] Monastersky, R. 2005. The number that's devouring science. The impact factor, once a simple way to rank scientifi c journals, has become an unyielding yardstick for hiring, tenure, and grants. Chron. High. Educ. 52:A12.

[2] Wells, W.A. 2007. The returning tide: how China, the world's most populous country, is building a competitive research base. J. Cell Biol. 176:376–401 doi:10.1083/jcb.200701150.

[3] Editorial. 2006. Cash-per-publication is an idea best avoided. Nature. 441:786 doi:10.1038/441786a.

[4] Editorial. 2005. Not-so-deep impact.Research assessment rests too heavily on the infl ated status of the impact factor. Nature. 435:1003–1004 doi:10.1038/4351003a.

[5] The PLoS Medicine Editors. 2006. The impact factor game. It is time to fi nd a better way to assess the scientifi c literature. PLoS Med. 3:e291 doi:10.1371/journal.pmed.0030291.

[6] Garfi eld, E. 1999. Journal impact factor: a brief review. Can. Med. Assoc. J. 161:979–980.

[7] The Thomson Scientifi c Impact Factor. 1994. http://scientific.thomson.com/free/essays/journalcitationreports/impactfactor/ (accessed November 29, 2007).

[8] Liu, S.V. 2007. Hwang's retracted publication still contributes to Science's impact factor. Sci. Ethics. 2:44–45.

[9] Lander, E.S., L.M. Linton, B. Birren, C. Nusbaum, M.C. Zody, J. Baldwin, K. Devon, K. Dewar, M. Doyle, W. FitzHugh, et al. 2001. Initial sequencing and analysis of the human genome. Nature. 409:860–921.

Evidencia de impacto

Coma noutra ocasión, dempois de chuza-la nova tiven tempo de reflexionar e voltei a caer que nesto da difusión das novas e dos recursos sempre é mellor que existan múltiples camiños que confiar nun só por oficial que seña.

Noutra iniciativa da axencia de calidade do Ministerio de Sanidade e Consumo estase a publicar dende febreiro o "suplemento impacto" editado pola colaboura Cochrane España que inclue a traducción dos aspectos mais importantes (un resumo) de estudos con 'alcance' que foron obxecto de revisión sistemática por parte da equipa cochrane.

No estudo que chucei destaca a verificación e a cuantificación (RR) da relación entre o tratamento hormonal sustitutorio -THS- e o cancro de ovario, esta é una información relevante que debera ser engadida polos sanitarios no intre de ofrecer e aconsellar sobre estes tratamentos ás mulleres.

No resto do número hai, por exemplo, outro grande estudo que demostra que só 4 hábitos de vida saudable como non beber alcohol, comer froita e verdura, manter unha actividade física moderada e non fumar (incluso ter un entorno libre de tabaco) teñen un impacto de 14 anos na esperanza de vida dos individuos (resumo do orixinal).

Mais non só traballa nesta liña a axencia de calidade do SNS; a axencia Lain-Entralgo da CAM ten acadado un acordo coa editorial Sanitaria 2000 que difunde novas por diversos medios (papel, mail, internet) no que se inclue un apartado cun resumo de artigos senlleiros que poden ter repercusión na práctica diaria.

Como derradeira aportación por hoxe comunicarvos i enlazarvos a publicación pola editorial Blackwell-synergy da revista Worldviews on Evidence-Based Nursing que ten alguns artigos de acceso gratuito e un servizo de merca de artigos soltos e suscripción. Para mostra do interese desta publicación un artigo de revisión do famosos estudos de Aiken et als sobre os factores estrucutrais no traballo de enfermería que influian na captación, motivación e retención d@s profesionais.

O dito: Con emprego estable e remuneración digna non hai migración

Que un ministro explique iso está ben, que ese ministro xa 'non pinte' na organización e xestión dos RRHH da sanidade pois é o que hai.

Nunha entrevista ás "principales revistas sanitarias de enfermería" o ministro de sanidade fala con liberdade e critica veladamente á Lei 44/2003 de ordenación de profesions sanitarias por crearen a posibilidade de distintas carreira profesionais dentro do SNS e o pon como exemplo das trabas á circulación de profesionais, circulación que cita á hora de valora-la chegada de profesionais de outros paises dos que dí:"El único aspecto que tenemos que tener en cuenta es que hablen la lengua del paciente."

Recoñece que as administracions non sabe cantos profesionais sanitarios hai en exercicio nen donde exercen nen que fan co que, implicitamente, recoñece que toda planificación i estratexia de RRHH será pouco útil si se parte deste descoñecemento. O rexistro de profesionais sitúase, logo, como prioridade. A este rexistro eu engadiríalle os datos do percorrido do propio profesional (servizos prestados) e a emisión dos correspondentes certificados ou, ainda mellor, a consulta destes datos (tra-la debida autorización do interesado) pola(s) administracions a efectos de concursos, carreira profesional etc.

Colateralmente abordase o tema do modelo sanitario pois del dependerán as necesidades de profesionais nos vindeiros anos; si se decide outorgarlle un verdadeiro papel á enfermería dentro da sanidade, por exemplo nos coidados ás persoas dependentes ou na atención ós programas de saúde está claro que o número de profesionais básicos aumentará. Si na atención especializada se conta coa enfermería para asumir roles autónomos no coidado de ostomías, na anestesia de baixo risco etc. haberá que formar especialistas de xeito sólido e planificado para cubrir esas necesidades.

Por evidente sesgo mediatico a restructuración das especialidades actualmente recoñecidas, sobor de todo do "caixón de sastre" da medico-cirúrxica, nin se menciona.

Pura razon de criticar

No, no se trata de un error ni de una entrada humorística o filosófica. Viendo el auge de la campaña electoral y habiendo lanzado ya algún arponazo respecto al tema me veo en la obligación de publicar mis pensamientos y de hacerlo de modo que, quien quiera, los pueda entender sin necesidad de traductor "arameo-cervantino".

No se trata de decir cual sindicato NO incluye a facultativos; se trata, creo yo, de decir qué sindicato obtiene delegados con el voto de la enfermería para luego negociar ninguneandola. Claro que los sindicatos "de clase" incluyen facultativos; faltaría más, son personas y las hay de todas clases. Lo que esos facultativos NO hacen es negociar para ellos a espalda del resto de su formación electoral.

Dicho esto, continúo.

Nuevamente cabe preguntarse cual es el papel de las juntas de personal en los centros pertenecientes a la sanidad pública. No creo que deban hacer de "garantes" de los servicios por los ciudadanos ni del carácter público de los centros. Para ello existen o debieran existir los cauces para que los ciudadanos defendamos nuestros derechos y nuestra perspectiva de qué es la "cosa pública" y como se debe gestionar. Cierto es que las juntas de personal NO poseen casi ninguna capacidad NEGOCIADORA dentro de la administración pública y mucho menos las organizaciones "profesionales" que, por pura lógica de la composición de las mesas sectoriales, quedan fuera de los escasos ámbitos en los que dicha capacidad pudiera expresarse.
Aunque en una cosa SI se ponen todos de acuerdo: En que la obtención de un cargo de representación sindical debe significar automáticamente la obtención de la totalidad de las partes variables de los emolumentos más allá de evaluaciones, participación en la consecución de objetivos o cumplimiento de los diversos requisitos que SI negocian para el resto de los trabajadores.

Esto sin hablar del uso inmoral de las horas de exención de trabajo en virtud de los representantes obtenidos tanto por su acumulación como, peor aún, para obtener por esta vía facilidades de conciliación de la vida laboral y familiar que a los otros trabajadores se les deniega desde la administración; claro que en este punto mi respuesta será que proceda a denunciar dichas actitudes por la vía que considere oportuna...

Mis preguntas

¿Pagar lo mismo por las mismas horas, pagar por conceptos enunciativos (exclusividad), pagar por prestaciones (turnicidad, nocturnidad), pagar por responsabilidades... pagar por objetivos?
¿Importa más la igualdad o la incentivación?
¿Remuneraciones salariales exclusivamente, remuneraciones en otros conceptos?
¿Porqué las prestaciones sociales se quedan soló en dinero?
¿es que como trabajadores no podemos aspirar a que la empresa vaya más alla del cumplimiento de la normativa de residuos y medio ambiental?

Mais aló do tema da prescripción

O ministro de sanidade, (ou a persoa que o redactou) atinou de pleno no discurso que impartiu na Universidade de Alacante sobor da enfermería do século XXI como parte importante da equipa humana do SNS que ten se se adaptar para afronta-los novos retos das actuais demandas dos cidadans unha adpatación que xera demandas por parte dos profesionais e precisa adaptacions nos eidos da formación pre e post graduada (impulsadas polo Espazo Europeo de Educación Superior) e continuada e tamén no eido da investigación.

Acta sanitaria colgou o discurso completo (.pdf 101 Kb) do que vos invito a facer unha lectura coa precaución inherente ó período electoral no que nos atopamos mais tamén coa máquina de hipótesis que é a percepción ben disposta para capta-los argumentos expostos que seguirán a ter valor mais aló do 9-M.
Retos:
- el aumento de la esperanza de vida y su efecto sobre la cronificación de algunas enfermedades
- la aparición de nuevas patologías
- la desaparición de obstáculos a la libre circulación de personas
- la facilidad de acceso a la información
- los avances en los medios técnicos utilizados para el diagnóstico y el tratamiento
- aumento de la complejidad de las organizaciones sanitarias
- búsqueda permanente de modelos de financiación, gestión y desarrollo profesional
- Modificación de los valores y las expectativas de los ciudadanos en materia de salud y en la provisión de servicios sanitarios.

Apuesta, desde el Ministerio de Sanidad y Consumo, por la potenciación del trabajo en equipo y el esfuerzo por hacer efectiva la visibilidad de todos los profesionales del Sistema Nacional de Salud.

se pide a estos profesionales que colaboren en la respuesta estratégica a los principales problemas de salud pública y en la atención a personas en situaciones tan diferentes como:
- la dependencia
- enfermedades crónicas y pluripatologías
- problemas de salud mental
- revisiones del niño sano
No campo das especialidades creadas polo RD 450/2005 falou do constituido Consello Nacional de especialidades en Ciencias da Saúde e das Comisions Nacionais de cada especialidade das que dixo:
La rapidez y el rigor de sus trabajos han permitido que alguna Comisión haya presentado un primer borrador de programa formativo de una nueva especialidad, y otras están muy próximas a hacerlo.
Disponer de estos programas, resulta fundamental para resolver las numerosas solicitudes de acceso al título de especialista por la vía excepcional, ya que estos perfilarán las competencias que se deben acreditar.??? (logo, que hai da proba que menciona a disposición transitoria 2ª?)
Desvelou un próximo RD sobre o sistema de formación especializada no que se habilitará a multidisciplinaridade nas unidades docentes e se crearán Unidades de docencia únicas nas que estarán representadas tódalas especialidades dun centro ou unidade docente.

Na hora de falar dos recursos humanos no SNS voltou a gaberse do decreto de recoñecemento da carreira profesional entre os distintos servizos de saude (BOE, .PDF 87 Kb) e da creación do observatorio de carreira profesional... Coido que siguen sin saber que hai profesionais que levan xa mais de un ano sin ver recoñecido o seu grado profesional tras trasladarense por mor da OPEx e co acceso ó seguinte grao bloqueado por mor de trucaxes de almanaque barateiro.

¡¡¡Que doado sería OBRIGAR a incluir o grao de carreira profesional no certificado de haberes que se realiza no momento do traslado!!! e deixarse de lerias e listezas para ver a quen 'pillan' desprevido.

Con esta frase
Los profesionales son elemento fundamental de su estructura (SNS) y en ella, los enfermeros tendrán que asumir nuevas competencias y responsabilidades.
Iniciouse a parte de ampliación de perspectivas profesionais na que, tras pasar de xeito rápido polo tema polémico da orde reguladora da disposición 12ª da "lei do medicamento", abordou o proxecto AP21 para 'pivotar' do hospitalocentrismo a unha atención mais cercana ós cidadans potenciando o papel dos profesionais enfermeir@s...
Muchos de los problemas de salud de la población pueden y deben ser resueltos por los enfermeros compartiendo la puerta de entrada al Sistema.
A moi escasa mención ás situacions de dependencia mais a frase
desarrollando las actividades de atención domiciliaria y la atención a las personas con problemas de dependencia
é indicadora do amplísimo abano de posibilidades da nosa profesión neste eido.

A participación da enfermería nas estratexias nacionais de Diabetes e Cardiopatía isquémica no eido da prenvención e o apoio engadido ós coidadores nas estratexias de saúde mental e coidados paliativos mostran as potencialidades da nosa profesión.

Non quería rematar sen menciona-la participación enfermeira nas actividades de investigación sobre seguridade do doente e de estándares de calidade no SNS (proxecto SENECA).

Bueno, que o tempo é limitado e o coñecemento pouco.

De exclusivas e outras herbas...

Non vou ser eu quen sinale algo tan evidente como que as persoas que traballan deben cobrar en función do seu traballo e que se iste traballo só se mide en horas de 'dispoñibilidade' pois iste debera se-lo criterio.

Como xa sinalei noutra entrada por mor dun caso persoal a lexislación pón o que pón e o resto é "tocar de ouvido". O complemento de exclusividade que cobran os facultativos e que supera o 30% das retribucions básicas ten, disque, o seu sentido de ser en fomenta-la adicación ó servizo público e impedir "comportamentos oportunistas potenciais na práctica médica"... Logo fai algo así como o canon dixital: penaliza preventivamente a posible comisión deses comportamentos.

O certo é que no SACYL vai un ano que se eliminou o dito complemento e que agora viñeron os tribunais a darlle-la razón ás "interesogarquías" (oligarquias de grupos de interese) sindicais no canto de que dita eliminación non estaba ben executada xuridicamente; isto é: non se discute o razonamento de cobra-lo mesmo polas mesmas horas de dispoñibilidade senon que se impide cobrar un complemento destinado a "fidelizar" ós traballadores co sistema público a persoas que teñen outra adicación.

Así as cousas os médicos sen adicación exclusiva de galicia fan unhas xornadas de folga para que o SERGAS lles pague ese complemento como noutras comunidades...

Que porqué fago este comentario nun blogue enfermeiro?, porque esa incompatibilidade ten, ó meu entender o defecto de aplicarse só a unha categoría profesional co cal a súa argumentación de evitar prácticas perversas perde solidez e porque se trata de outra mostra mais do pouco ou nada que ten callado na maioría da xente o que é unha equipa multidisciplinar e o papel das diferentes profesions sanitarias dentro e fora do sistema público de prestación de servizos sanitarios.

A fidelización co sistema público conquerirase con mellores salarios mais non de xeito lineal... o caso é atopar mecanismos que, na súa perversión inherente, favorezan ós individuos que realicen mais e mellores prestacions. ¿É o pluriemprego público aprobado en Madrid unha solución? , é unha oportunidade e vai contribuir a captar persoal (non só facultativo) para as crecentes necesidades desa comunidade.

E contra as perversions esas... que os representantes sindicais poñan as denuncias onde teñen que poñelas.

Impacto no factor

Cando hai dous anos me re-subscribín a INVESTEN xurdira unha "conversa" ó redor do 'factor de impacto' (FI) como...
criterio para valorar la "calidad de los investigadores" con su repercusión en becas, CV, carrera profesional etc.
e as múltiples distorsions que polo ámbito da publicación, o idioma e a temática se dan e que afectan á relevancia do publicado non pola súa calidade intrínseca senon polo medio no que foron publicados pois un medio con maior FI equivale a un maior nivel de citación do traballo publicado. Eu participara naquela conversa:
Me permito molestaros para reafirmar las palabras de D. O. pues yo mismo y mis compañer@s tendemos a confundir el factor de impacto como algo que afecta a quien publica cuando en realidad lo que hace es clasificar las publicaciones en virtud de la ¿posibilidad? de que un estudio publicado por determinada revista sea citado en otro estudio; ¿me equivoco?.
Creo que este tema tiene gran importancia incluso fuera del campo puramente investigador pues; estando en negociación/implantación la carrera profesional (en los centros de la administración pública) no seria incoherente ni descabellado utilizar el FI como medio para 'baremar' las publicaciones. A este respecto señalar que ya se incluyó este criterio como parte de los planes de incentivos para facultativos en algunas Fundaciones (y, seguramente, en otros centros que desconozco) con resultados dispares en cuanto a aceptación.
Nestes días a revista Nature ven de publicar unha nova (é de pago mais enlazovola polos comentarios) sobre a creación dunha base de datos que permite facer de xeito gratuito e "ó voo" estatísticas de citacions (o artigo completo -en inglés- está neste blog).

Scimago Journal & country rank é unha aplicación de Scimago grupo de investigación 100% 'made in Spain' (University of Granada, Extremadura, Carlos III (Madrid) and Alcalá de Henares) que emprega unha tecnoloxía similar ó 'pagerank' de google para estuda-los enlaces das citacions nos artigos das revistas científicas aplicándolla a Scopus a base de datos de resumos de artigos da editorial Elsivier creando unha nova métrica no eido da bibliografía o Scimago Journal Rank (SJR) que non outorga a tódalas citas o mesmo 'valor' i emprega un ciclo de citación de 3 anos.

Isto está a crear controversia ó redor do imperio que dende hai 50 anos Thomson Scientific tiña do mercado mercede a prácticas moi debatidas de 'autocitación' de revistas (da mesma revista ou do mesmo grupo) o que facilitaba a publicación dun artigo; ou o que acontecía cando se demostraba que un artigo contiña datos falsos e era 'retirado' pola revista en cuestión. O certo é que a nova está a ser moi ben recibida e que xa hai outros proxectos de indices de publicacions.

Os de thomson respostan na súa web... mais a xente xa lles perdeu o medo e vé as portas abertas:
Finally, some movement in the citation field! This competition was overdue already 10 years ago! Today, the technical prerequisites for a uniform scientific database for all science publications exists. In such a database, citation statistics would be transparent, open and free for all. Then, the current debates and arguments would seem so silly...
Dádevos unha volta por ScimagoJ&CR e facede probas por exemplo comparando as publicacions de enfermeiría de Spain e o R.U.... Os resultados pódense descargar en formato Exel

E así ¿cara onde imos?

Tras chuza-la nova do informe da asociación autodenominada "defensor do doente" cavilei longo sobor do tema e, lendo no seu web, non vexo intención nengunha de mellorar para que non volte a suceder senon mais ben unha clara intención xudicializadora e indemnizatoria do que xa non ten prezo: a saude perdida ou a vida... Non se trata de impunidade senon de seren constructivos porque, analizando ben os casos e as sentencias , nunha grande maioría ademais de que poda haber individuos inculpados (seguramente sen dolo); o mais seguro é que a administración da que dependa a institución en cuestión deba facer fronte pecuniariamente á indemnización sinalada polo xuiz segundo o seu criterio...

E ahí voltou a traballarme o maxin e lembrei as verbas de Aibar nas Xornadas sobre seguridade do doente cando solicitaba un pacto co poder xudicial e o que eu mesmo lle escribín ó señor Terol:
"Por último otra reflexión respecto a la seguridad del paciente. He estado rebuscando sobre las soluciones alcanzadas en otros sistemas sanitarios para este tema y he visto que algunos han diseñado seguros específicos para cubrir este riesgo tanto para el sistema como para los usuarios empleando valoraciones cerradas similares a los baremos que aquí se usan para las indemnizaciones por accidentes de tráfico... También he reflexionado sobre el "resarcimiento moral" que suelen pedir muchos afectados por estos EA y como se podrían encauzar mediante un sistema conciliatorio similar al que existe respecto al comercio minorista; organizado entorno a las asociaciones de usuarios y el propio ministerio, pero con caracter independiente."

sobre un sistema de conciliación para os casos concernintes á seguridade do doente ou tal e como teñen en Dinamarca un seguro que cubre estes riscos e sobor de todo un baremo indemnizatorio regulado segundo as secuelas tal e como xa existe para os accidentes de tráfico ou de traballo.

Neste derradeiro aspecto estase a traballar hai tempo:
en la actualidad, el Ministerio de Sanidad y Consumo “trabaja”, en colaboración con el Ministerio de Economía y Hacienda, el Ministerio de Justicia y la Organización Médica Colegial (OMC), en la elaboración de un Anteproyecto de Ley de Baremación de Daños Médicos que fije las indemnizaciones a percibir por los pacientes víctimas de negligencias médicas.
Segundo se pode ler nas conclusions das xornadas que a citada asociación fixo en Xullo deste ano e que recomendo ler para 'calar' por onde van os tiros desta xente.

Coa mutua desconfianza non se pode facer ren; nen un vai a estar tranquilo pensando que te vai a atender algúen que non é consciente do delicado do traballo que ten ante sí, nen se pode traballar coa debida concentración pensando que calquer cousa que non estexa baixo o control directo do responsable pode levar a un procedemento xudicial...

P4PS

Bueno, desconectei e algo me ensinaron ainda que está por ver o que aprendín.

Nas III Conferencia Internacional sobre Seguridad del Paciente da Agencia de Calidad del SNS adicadas ó papel dos doentes fronte ós Eventos Adversos recibín moita información, xeneráronseme moitas dúbidas i esperanzas, atopei xente que facía demasiado que non via e xurdironme esas peligrosas e despiadadas ideas que van logo pasando a proxectos e que, cando fracasan, tanto mancan...

Entereime, non me da vergoña recoñecelo, do programa da OMS sobre Seguridade do doente e, en especial, do programa "Doentes pola seguiridade do doente" cuio acrónimo en inglés encabeza esta entrada.

Trátase dun programa que pon o enfáse no que xa sinalei acerca da CALIDADE. O recoñencemento dos fallos (de tod@s, non só dos médicos como dí algún case con xenrreira) como principal ferramenta para a mellora dos resultados da atención sanitaria; enfocandose non no aspecto punitivo senon na análise e recuperación das ensinazas que encerra cada fallo para evitar novos sucesos.

P4PS pon en contacto a persoas que sufriron erros na atención sanitaria e que, dándolle un xiro 'en positivo' se dispoñen a contalo para que os profesionais, sobor de todo os de pre-grao, interioricemo-la máxima do xuramento "prima non nocere" e anlaicemos os datos i ensinanzas que, mais aló dos casos concretos, se atopan tra-las historias destes "campeons".

Repartiuse moita información, que xa está a disposición de todos na internet; e puidose albiscar unha certa coordinación e articulación entre os servizos de saude que compoñen o SNS e a propia ACSNS-MSC adaptandose cada servizo segundo as súas necesidades ás propostas xerais e xerando á súa vez iniciativas própias e convenios non só a nivel nacional senon internacional.

Bueno, eu pode que escriba algo mais; pero non hoxe que hai que ir 'facer sangue'.

Pasiño a pasiño...

Se fai o camiño...

Xa hai tempo que teño escrito o que porei en post aparte; mais ata o de agora non o quixera publicar porque coidaba que todo isto era outra leria miña desas que me fan creer que gosto de nadar contracorrente.

O certo é que dándolle voltas ó tema da calidade e ós sistemas de certificación e mellora (ISO, EFQM) sempre botei en falla os primeiros chanzos que SI percorreu o mundo industrial nese eido. Mais agora semella que 'dende arriba' hai coherencia e verdadeira gaña de mellorar non só refacendo o modo de entendermos as cousas (reenxeñeria de procesos) senon tamén coñecendo o básico: O que facemos mal.

Tanto a OCDE como a Axencia de Calidade do SNS iniciaron unha 'cascada' de accions encamiñadas a coñeceren mellor e a concierciarnos sobor das fallas en seguridade que atinguen á atención sanitaria. O esforzo semellame, a mín que son lego, estar ben organizado pois por primeira vez se fala de engadir nos sistemas de información os indicadores seguintes sobre seguridade do doente:

Indicadores para la Seguridad del Paciente Recomendados por HCQI (Mejora de la calidad en Sanidad)

  • Infecciones hospitalarias
Neumonía asociada a la ventilación mecánica
Infección de herida
Infección debida a la atención médica
Úlcera de decúbito

  • Complicaciones quirúrgicas y posquirúrgicas
Complicaciones de la anestesia
Fractura de cadera posquirúrgica
Embolia pulmonar posquirúrgica (PE) o trombosis venosa profunda (TVP)
Sepsis posquirúrgica
Dificultad técnica con un procedimiento

  • Sucesos centinela
Reacción a la transfusión
Grupo sanguíneo erróneo
Cirugía sobre una parte errónea del cuerpo
Cuerpo extraño dejado durante el procedimiento
Sucesos adversos relacionados con el equipo médico
Errores de medicación

  • Obstetricia
Trauma neonatal – daño al neonato
Trauma obstétrico – por parto vaginal
Trauma obstétrico – por cesárea
Problemas en el parto

  • Sucesos adversos relacionados con otro tipo de atención
Caídas del paciente
Fractura de cadera o caída hospitalaria
Isto ven a conto de que onte se distribuiu no meu centro unha enquisa enviada pola dirección xeral de Planificación, Calidad, Ordenación y Formación da consejería de sanidad e chamada "cuestionario sobre seguridad de los pacientes" (traducción da validada pola AHRQ) mercede a que se tenta ter unha impresión da "cultura da seguridade" que temos os profesionais 'de a pé' e de como percibimos o entorno no que desenrolamo-la nosa actividade no que respecta á seguridade do doente.

O estudo terá dupra utilidade pois por unha banda o empregará (ou debera) a citada D.G. para obter unha imaxe fixa sobre o tema e deseñar accions tanto formativas como de sensibilización e mellora nese eido e por outra parte se enviaran xunto cos cuestionarios de outras comunidades para o "Proyecto CUSEP" (Cultura de seguridade do doente) que fai a universidade de Murcia e a citada ACSNS.

Ámbalas iniciativas semellanme apuntar realmente ó centro da diana da calidade... aceptar o que se fai mal para poder melloralo.

Hoxe non teño mais tempo, hai que ir face-lo choio.

Formas de desacreditar ou acredita-la formación.

Únome casualmente á conspiromanía para anunciar o futuro escándalo dos créditos de formación contínua e proporcionar un punto de vista resolutivo.

Dende que entrei nesto profesionalmente vin, como calquera, que manterse actualizado é unha obriga para o profesional sanitario malía a súa especialización nunha faceta concreta. A dita actualización non tiña que ser precisamente mercede a cursos; podía e pode facerse dun xeito autodidacta mercede á leitura de artigos, participando en sesions clínicas e seminarios; incluso participando en congresos.

Mais, como ó principio bota un moito tempo dando tumbos dun servizo a outro e por diversos centros a formación contínua ten outras finalidades: completa-la formación básica, abrir novos eidos formativos non abordados polo plano de estudos, etc. ata que se crearon os ben intencionados sistemas de contratación temporal e a baremación dos cursos e publicacions(este apratado non me atrevo nen a esbozalo...).Si ben ata ese intre cursos e publicacions puntuaban para os concursos e Ofertas Públicas de Emprego (OPE) o certo é que o xurdimento destes sistemas significou a defenitiva 'mercantilización' da formación continuada de tal xeito que ó valorar que cursiños se ian a realizar o principal criterio era o de "pesetas/punto".

Simultaneamente creouse o sistema de acreditación da formación continuada e a Comisión de Formación Continuada (CFC) centralizada inicialmente en Madrid e cun selo característico; de tal xeito que non tódolos cursos eran válidos para segundo que uso e só os que estivesen acreditados con ese selo eran de recoñecemento 'obrigatorio' nacional. De seguido proliferaron os cursos a distáncia acreditados e se puido observar como cada empresa de formación conquería a acreditación dos seus cursos sempre no mesmo organismo... Tamén de seguido se escomenzou a falar da necesidade de facer algo mais que acredita-los cursos para asegurar un rigor científico e unha adecuación ós obxectivos estratéxicos do Sistemas de Saude Autonómicos (SSA's) e do Sistema Nacional de Saude (SNS).

Os derroteiros políticos deixaron o tema apartado e para ben ou para mal desenrolouse unha 'industria' da formación continuada na que participaba a própia administración, acusada incluso de competencia desleal, por cumplires o lóxico mandado de proporcionala; os colexios profesionais, os sindicatos, as universidades, organizacions benéficas i empresas de todo xeito (editoriais, academias, aseguradoras...). Todas elas tentando; ben por vía da acreditación, ben por via da inclusión nos baremos dos correspondentes sistemas de contratación temporal e/ou definitiva (OPE) que os seus cursos tiveran o máximo "valor" para os potenciais clientes. Chégase (e se sigue facendo) a puntuar cursos de preparación para oposicions de discutible valor como formación contínua.

E agora ven a reviravolta de dobre lazo que representa por un lado a carreira profesional e por outro as 'non natas' especialidades... sen falar do qué se fará para a convalidación do título de grao. Non cabe dúbida de que a obriga moral e técnica da formación continuada ten que estar valorada e baremada dentro do sistema de carreira profesional; é mais, para mante-lo impulso a necesidade de formación é polo que sosteño que os graos 3 e 4 sexan reversibles... mais isto acaba de facer estoupar a delicada credibilidade do sistema de acreditación e a escasa calidade da información que se fai respecto á formación continuada e ás formalidades dos títulos expedidos.

Explícome: Cando un remata a carreira e obten o seu título universitario este contén no seu reverso un código alfanumérico de identificación que permite a calquera verifica-la súa veracidade no rexistro correspondente non só da universidade que o expediu senón que tamén a nivel central no rexistro estatal correspondente. Mais isto non se fai de xeito obrigatorio coa acreditación CFC; que si ben non ten porqué ser concedida por unha única autoridade acreditativa si que debera codificarse de tal xeito que para comporba-la veracidade e características (horas acreditadas, modalidade da formación, cualificación obtida, eido(s) sobre os que versa etc.) dun curso bastase introduci-lo dito código nun formulario de consulta.
¿Porque desta "conspiranoia"?; porque, polo menos no Sacyl, os créditos empregados na obtención dun grao non se poden empregar en outro (lóxico) mais non se observa ningún sistema que garanta dito extremo e, por outra banda, nada impide a un servicio de saude non considerar os cursos acreditados por outro si pensa que quen o acreditou non é quen debería telo feito...
Hai moitos cartos en xogo para as empresas de formación e para os traballadores; o SNS xógase moito coa formación contínua que é unha ferramenta para introducir melloras e calidade, para premiar avances e para o desenrolo profesional. Hai que tomala en serio e xulgala coa mesma rigurosidade que á formación academica, incluso, ó nivel de facer auditorías non só dos cursos senon tamén dos sistemas de acreditación e dos medios docentes.

Mais perto da R.N.

Dende que escomencei a leer publicacions científicas profesionais me chamou a atención que nas provintes do mundo anglosaxón (a meirande parte e alguhas das mais importantes) as compañeiras enfermeiras citábanse como "R.N.". Mais tarde entendín que se trataba da abreviatura de Enfermeira Rexistrada e, dende aquela, o traducín como Enfermeira Colexiada aínda que eu son bastante reticente a iso da colexiación obrigatoria (por obrigatoria). Ó longo do tempo me confirmei en que dita referencia tiña que ver co xeito de legaliza-la práctica profesional neses paises e non co exercicio profesional en si mesmo.

Agora, no noso medio, coa posta en marcha dos rexistros de profesionais sanitarios consonte o dictaron a LOPS e o estatuto marco semella que se están a dar pasos para a distinción entre un rexistro de profesionais en exercicio (coido que polo de agora só no ámbito público) e pertencer a unha organización de profesionais que se adica -debera- á defensa dos seus intereses.

Nesa confusa función do CGE de REPRESENTACIÓN da profesión perante a administración mais aló dos aspectos formativos e profesionais é onde radica a maior parte dos roces coas organizacions que exercen a función de REPRESENTACIÓN dos mesmos profesionais no medio laboral. As 'zonas quentes' do negocio da Formación Continuada e a Saude Laboral vironse ampliadas nos 16 anos que levo nesto de tal xeito que moita forza de representación se perde adicandose a temas "fora de ámbito".

Pode que ista confusión representativa se deba á propia estructura do medio sanitario e das profesions que nel se desenrolan por esa falla de paralelismo entre a Formación Academica, O recoñecemento administrativo e o exercicio profesional do que xa teño falado. Mais cada organización debera 'centrarse' no que pode ser mais efectivo para os profesionais que cotizamos (obrigados e/ou voluntariamente) de tal xeito que se acade unha profesión autónoma, recoñecida, efectiva para a saude da poboación i eficiente para o SNS.

Por en común o obxectivo do avance profesional require asumir que só mediante a maior responsabilización das accions realizadas a diario se pode acadar o lugar singular que a enfermería merece e que o Sistema sanitario precisa nun intre de grande expansión cuantitativa (pola cantidade de centros e servizos novos) e cualitativa (polos desafios que a Lei de Dependencia e o pulo da I+D+i implican) e de reposicionamento dos roles profesionais debido á nova lexislación -LOPS- e á reforma educativa.

Os avances dunha profesión

Agora que esta a debate a pregunta ¿quen atenderá a sanidade dentro de 10 anos? en todas partes escoitanse respostas de todo tipo.

Ven sendo unha constante a ampliación en cantidade da prestación de servizos básicos e a tecnolixización do servizo sanitario en xeral de tal xeito que o número de centros novos, as posibilidades das TIC e a carencia de certas clases de especialistas atopa diversas solucions segundo a óptica coa que se plantexe.

A enfermería é unha disciplina autónoma con amplas capacidades técnicas e formación teórica dabondo para afronta-la atención básica de saude con garantías mais tamén pode e debe plantexarse si nun estadío mais especializado con formación mais focalizada e controlada se lle podería asignar a realización de técnicas nas que os especialistas médicos adican moito tempo para tarefas que poden ser consideradas rutineiras.
Non é que sobren enfermeiras no estado mais hai moitos profesionais moi cualificados con formación e práctica dabondo que estan a ser "malgastados" en cometidos que non aumentan a eficiencia do sistema sanitario en xeral cando se lles poderían asignar outras tarefas que liberasen recursos (horas de especialista) para que fagan o que realmente se lles preparou para facer i empreguen o seu caudal de coñecementos e capacidades dun mellor xeito para a sanidade pública.
¿E que pasa si algo vai mal? A tódolos profesionais lles pode pasar que non se poda realizar unha técnica; toda prestación pode ter un efecto adverso ou colateral e, de feito os hai e as súas consecuencias clínicas teñen que ser tratadas moitas veces en outros centros ou por outros profesionais e as súas consecuencias legais son afrontadas polo sistema de garantías de seguros e, si é o caso, polo sistema disciplinario correspondente. Non é que non pase nada mais; dende logo non pasará nada que non esté pasando XA.

A apertura dos novos centros precisos polo aumento da poboación, o incremento no nivel de demanda en xeral e o incremento na "calidade" desa demanda ó traveso da esixencia de mais especialización e mais emprego da tecnoloxía podería levar ó colapso financieiro e profesional do sistema e semella que as solucions de inxeniería financieira como o PFI non está a resultar tan boa como semellaba.
Report criticises PFI refinancements
15 May 2007
NHS Trusts are being ripped off by the private sector over debt refinancing initiatives implemented by the government to help solve the NHS debt crisis.
Private Finance Initiative (PFI) refinancements, where hospitals renegotiate existing deals to finance new builds, were supposed to generate a return of £175- £200 million for the public sector. But as of December 2006, the government had secured the right to a profit of only 93 million.
Edward Leigh MP, Chairman of the Committee of Public Accounts said: ‘Local public sector officials taking forward PFI projects such as hospitals or schools are often painfully lacking in commercial experience.
‘Staff negotiating the fine print of refinancing clauses in contracts, where the risks to the public sector can be high, must be trained so that they are not outwitted by their commercially sophisticated private sector counterparts.
Private companies can make huge profits by selling on shares in PFI projects but are under no obligation to share these profits with the government.
‘The Treasury must keep the working of the PFI equity market under close scrutiny to make sure the public interest is not being compromised,’ added Mr Leigh.


Evidentemente os trocos van ser lentos; tanto como a implantación das especialidades e os diplomas de capacitación de área. Tanto como a posta de longo da reforma universitaria; cando porfin @s enfermeir@s que rematen os seus estudos teñan unha titulación universitaria de 1º nivel e podamos acceder ó resto da formación universitaria sen "falsos escalons" ou nomenclaturas ambiguas e cando os que non tivemos esas oportunidades podamos acceder a homologa-los nosos títulos e a conquerir un verdadeiro recoñecemento polos nosos méritos e non simplemente polos anos que levemos recibindo unha nómina.

Un botón: a especialidade de saude mental leva uns 10 anos creada; pois a categoría profesional de "enfermeiro especialista en saude mental" ainda ven de ser creada agora (polo menos no SERGAS), ainda se teñen que crea-las prazas, proveelas interinamente, convoca-la correspondente OEP e realizarse o proceso selectivo correspondente antes de que se poda dicir que hai especialistas enfermeiros en saude mental exercendo 'de dereito' como tales.

Edición: 3 de Xuño:

O decreto de creación da especialidade saiu no DOG do 30 de Maio e puiden ler no "diario enfermero" que só hai esta categoría (e polo tanto traballo recoñecido coa especialidade) en Euzkadi e Cantabria.
Os servizos prestados en desenvolvemento das actividades propias da especialidade de enfermaría de saúde mental con anterioridade á entrada en vigor do decreto serán valorados como prestados coa titulación de especialista ( será sempre que se tivese a dita especialidade no intre da prestación; ¿non? ) nos procesos de selección tanto fixo como temporal.

Formación, deformación, transformación

Pois mira tí por donde a vinganza doce SI semella existir e ler nos boletins oficiais SI ten premio.

Estiven uns días comprobando que todo malo que se fala da administración pode virar segundo a cor do cristal co que se mire.

Aproveitando unha percura no Bocyl froito dunha dúbida malévola tras un fracaso politico atopei a ocasión para solicitar un curso interesante sobre estadística aplicada á información sanitaria; ata ahí todo normal, o motivante do curso xa non é que cho dea a administración e que che permitan facelo a conta da xornada laboral, o apaixoante é que, en coherencia coa extensión da comunidade i en contraposición co suposto 'pensamento centrípeto' dos seus gobernantes, os cursos da Junta de Castilla y León (e tamén os exames de oposición) están descentralizados en diversos emprazamentos do amplísimo patrimonio da comunidade e se ofrecen en "réxime de internado". Como resultado; pasei 4 días en Peñaranda de Duero realizando o curso e compartindo con moita xente de moi diversos orixes e funcions dentro da sanidade da comunidade.

Podo dicir que veño bastante motivado xa que, agás estar apartado da familia, o ambiente foi mais que beneficioso e os aspectos formais do curso e os lúdico-culturais estiveron á mesma altura.

Mais como conservo o 'espiritu guerreiro' quérolle dar un pequeno pao ó lumbrera de Farmaindustria que se lle ocurre ofertar 300 millons en investigación de fármacos para enfermidades raras en troque de que o goberno suscriba os acordos que extenderían as patentes da totalidade dos medicamentos ó mesmo tempo que en europa. O que esqueceu este bala foi retirar do artigo que esa diferencia de tratamentos das patentes representa para eles un ingreso de 1600 millons nos anos nos que ofertan o programa de investimentos. Ou mais claro: -Hola pasaba por aquí y se me ha ocurrido que podrían ustedes firmar un documento para que nos paguen 1300 millones de euros en los próximos 5 años de los impuestos de TODOS...
Agora que non atopen outro lumbreira no ministerio que lles asine semellante engano.

A cascada das leis , a lei da integración e a diferencia .

O goberno de "!!!ESPAÑA¡¡¡" ven de aproba lo estatuto básico do empregado público que vai a obrigar á modificación do recente estatuto xurídico do persoal do Sacyl.

Vaia leria de leis; logo vai sair tamén unha normativa europea que regulará o tempo laboral de tal xeito que as guardias ficarán como horas extra mais caras e volta a escomenzar... si así non hai quen dirixa¡¡¡ (ni quen se deixe dirixir).

Por outra banda onte "Torito" anunciou a aprobación da lei de integración das fundacions sanitarias de Galicia á que só lle falla a publicación no DOGa, logo virán as convocatorias por centros etc. etc. mais o paso 'politico' semella dado.
¿Nada o goberno galego contracorrente? Segundo está o panorama SI porque a 'externalización' da asistencia sanitaria non ten feito mais que escomenzar en outros servizos de saude; ainda que en Asturias puiden ver que a integración do hospital de Arriondas tamén está no taboleiro político semellaba algo puramente propagandístico.

Para rematar... Facendo unha percura 'por encargo' no BOR (LaRioja) puiden comprobar que alí se fixo unha convocatoria pública para a elección de destino dos exedentes voluntarios da SantaOpe que solicitaron o reingreso provisional... unha convocatoria con baremo e prazos; con seguridade xurídica para os involucrados e para o resto de interinos.
Tamén vin a convocatoria da solicitude de acceso para a carreira profesional que non só implica ó grao I senon que tamén ó II e ó III; iso si que sería interesante (e honeroso). Aqui semella que van xogar a agardar canta xente se xubila, pasa a longa enfermidade ou se farta...