É a PFI a solución?

Como hai 10 anos coas figuras mixtas (fundacions, consorcios etc.) o debate meramente técnico economicista impera na toma de decisions estratéxicas sobre a sanidade deixando fora non só ós colectivos profesionais senon ós beneficiarios e financiadores reais do sistema: A poboación.

Non me teño caracterizado por seren un defensor do públicamente público reivindicando para min o papel de 'guia e salvaguarda' dos pobres doentes que non saben o que lles ven enrriba e menos me teño caracterizado por ser o defensor da "libre empresa" que reivindica que aqueles que o desexen gañen mais por prestaren os servizos sanitarios públicos de xeito privado... O que coido manter é a necesidade dun debate público sobre que sistema sanitario quere a poboación pagarse e que tipo de empresa quere que lle preste os servizos.

Como daquela as mentes pensantes do sistema sanitario seguen a estela do mundo anglosaxón e, polo tanto, os seus erros.

A PFI (Iniciativa de financiamento privado) xurdiu no Reino Unido baixo o goberno conservador de John Major como xeito de conquerir asocia-lo financiamento privado á prestación de servizos públicos (sobor de todo os que precisan grandes investimentos en infraestructuras) e que ven sendo promovido pola Organización Mundial do Comercio, o fondo monetario internacional e o banco mundial (vamos, o neoliberalismo). Foi logo adoptado i expandido na sanidade polos gobernos laboristas de Tony Blair a pesares do debate sobor das súas perversions e os problemas de "endebedamento encuberto" que acarrea.

No eido da sanidade en España un dos "think tank" que mais forte aposta por este xeito de xestión é a fundación signo (encabezada polo Profesor Barea) que fala del na súa revista "Gestión y Evaluación de costes sanitarios nº4-vol 6 2005" como un xeito de 'transferencia do risco' dende a administración cara a iniciativa privada. Esta construe o centro sanitario e provee todos ou case todoslos servizos non sanitarios segundo un complexo sistema de licitación e seguimento que tivo en España unha aparición estelar da man do criticado Hospital de la ribera (Alzira) que agora se fai cargo da atención sanitaria "integral" de tódala área de saúde nunha manobra de refinanciamento encuberto, e forma parte da aposta de Esperanza Aguirre en Madrid. Entre nós se atopa esta iniciativa na construcción do novo Hospital de Burgos no que vai incluido na licitación a construcción do hospital, o seu equipamento básico e o tecnolóxico incluindo o equipamento médico e o instrumental.

Como se pode apreciar trátase dun plantexamento metodolóxico moi adaptable mais tamén complexo e que ten como principal baza entre os técnicos da administración que o investimento non computa como débeda ainda que lastra de igual xeito ós presupostos futuros en forma de canon anual (e revisable) ou, o que pode ser peor, pago capitativo e/ou por actividade.

I é nesto onde ten a principal falla este modelo pois non se trata de un novo xeito de xestionar ou dunha implementación de eficacia ou eficiencia na prestación do servizo; iso se lle presupón mais non vai implícito mais que no aspecto financieiro.Como critica este documento (.PDF) da fundación alternativas publicado pola Gaceta médica.

Periodicamente a prestación sanitaria pública sufre e sufrirá crises de financiamento que sempre percuran solucions rápidas que alonxan irremisiblemente a práctica diaria da verdadeira responsabilidade no eido do gasto; a administración pasou de ter tantos o mais problemas na subministración de alimentos ós doentes (cociña) que na prestación sanitaria a estar "atada" a contratos de prestacions de servizos que, por forza, teñen que ser cada vez mais complexos de elaborar e controlar. Estes contratos xa extendidos en moitos sitios (non só en Alzira, a F. jimenez Diaz ou Villablino) á própia prestación da asisténcia sanitaria non implican unha mellor xestión, nen mais motivación, nen maior calidade. ¿porqué afirmo isto tan rotundamente? porque non coñezo ningun centro con contrato deste tipo que non tivese ó final problemas financieiros que precisasen a intervención da administración para enxugar déficits e permitir que se continuase a presta-los servizos.

Entroques, instrumentos de optimización de custes e de motivación e orientación dos profesionais cara á calidade e á eficiencia son pervertidos e desligados destes obxectivos facendo deles meros instrumentos de encubrir subas salariais.

As centrais de compras, a I+D+i, a participación responsabel na toma de decisións, a productividade varibel, a carreira profesional, a formación continuada que inclua 'microxestión'... Eran e son instrumentos válidos dentro dun sistema sanitario que, precisando reformas, segue a ter nos seus profesionais a súa principal arma e potencia.

Mais o que vexo peor é que realmente a poboación xeral non percibe que o modelo de sanidade se está a debatir e que o resultado a 5 anos vista pode ter unhas consecuencias financieiras que leven á necesidade de pagar todos por todo.

Non dubido de que a empresa privada pode ser mais eficiente para prestar certa parte do servizo sanitario que se caracteriza por ser masivo, mais tamén por ter un proceso coñecido e limitado (patoloxía aguda/cirúrxica de baixo "peso") pero o sector privado non fai caridade e non prima nel nin a universalidade, nin a accesibilidade e todos sabemos a donde acude a xente cando as cousas van realmente mal... Tampouco dubido de que non toda a atención sanitaria pode ser gratuita nen tódolos pensionistas e asimilados precisan que se lles financien totalmente os medicamanentos.

O problema é A POLITICA e o doado que resulta xogar "á contra" con estes temas.